طرّاحی نظام جامع حمایت خانواده
فرج‌الله هدایت‌نیا
عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ایران، تهران
Hedayat47@gmail.com
چکیده
تحکیم خانواده از طریق پیشگیری یا ساماندهی مشکلات آن، دغدغه مهم مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران و کارشناسان مسائل اجتماعی است. تا کنون نیز کارشناسان علوم مختلف، طرحهای متنوعی برای آن ارائه کردهاند؛ اما به سبب چندلایه بودن مشکلات خانواده، طرحهای تک‌ساحتی متخصصان علوم مختلف نتوانسته آنطور که انتظار می‌رود برای مدیریت مشکلات خانواده مؤثر باشد. در این پژوهش، در رویکردی میان‌رشته‌ای و با بهره‌گیری از علوم مرتبط با خانواده، مناشی آسیب‌های خانواده شناسایی و متناسب با آن نظام جامع حمایت از خانواده طراحی می‌گردد. این طرح مناشی مشکلات خانواده را به نادانی، ناتوانی و نافرمانی بازمیگرداند و متناسب با این آسیب‌های سه‌گانه، سه راهبرد کلان «آموزش و مهارت‌افزایی»، «حمایت و توان‌افزایی» و «مشاوره و داوری» را برای مهار آنها بررسی، و راهکارهای اجرایی هر یک را تبیین میکند.
کلیدواژگان: طرح، نظام، جامع، حمایت، خانواده.
منابع
- قرآن کریم.
- نهج البلاغه (۱۴۱۴ق). قم: مؤسسه نهجالبلاغه.
- آذر، ماهیار، و نوحی، سیما، (۱۳۸۷(. راهنمای کاربردی درمان اختلالات عملکرد جنسی. تهران: انتشارات معین. چاپ دوم.
- بحرانی، یوسف بن احمد بن ابراهیم (۱۴۰۵ق). الحدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره، دفتر انتشارات اسلامی.
- جوهری، اسماعیل بن حماد (۱۴۰۷ق). الصحاح. بیروت: دارالعلم للملایین. چاپ چهارم.
- حر عاملى، محمد بن حسن (۱۴۰۹ ق)، وسائل الشیعه، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول.
- حلبی (ابن زهره)، حمزه بن علی حسینی (۱۴۱۷ق). نیه النزوع إلی علمی الأصول و الفروع. قم: مؤسسه امام صادق۷٫
- حلی (محقق)، جعفر بن حسن (۱۴۰۸ق). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
- حلی (محقق)، جعفر بن الحسن (۱۴۱۸ق). المختصر النافع فی فقه الإمامیه. قم: مؤسسه المطبوعات الدینیه. الطبعه السادسه.
- راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۱۲ق). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت-دمشق: دارالعلم ـ الدار الشامیه.
- روحانی، سیدمحمد صادق،(۱۴۱۲ق). فقه الصادق. قم: مؤسسه دار الکتاب. چاپ سوم.
- ریچار پی. هالجین و سوزان کراس دیتبورن، (۱۳۹۱). آسیب‌شناسی روانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: نشر روان. چاپ یازدهم.
- طوسی، محمد بن الحسن (۱۳۶۵). تهذیب‌الأحکام. تهران: دارالکتب الإسلامیه.
- عاملی (شهید ثانی)، زینالدین بن علی (۱۴۱۳ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام. قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه.
- فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۱۰ق). کتاب العین. قم: نشر هجرت. چاپ دوم.
- کلینی، محمد بن یعقوب ( ۱۴۰۷). الکافی. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
- مروارید، علیاصغر (۱۴۱۰ق). سلسله الینابیع الفقهیه. بیروت: مؤسسه فقه الشیعه.
- مصطفوی، حسن (۱۳۶۰). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
- مصطفوی، سیدمحمدکاظم (۱۴۲۱ق). مائه قاعده فقهیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی. چاپ چهارم.
- موسوی بجنوردی، سیدحسن ، (۱۴۱۹ق). القواعد الفقهیه. قم: نشر الهادی.
- موسوی خمینی، سیدروحالله (۱۳۹۰). تحریر الوسیله. قم: مؤسسه مطبوعاتی إسماعیلیان. چاپ دوم.
- مؤمن سبزواری، محمد باقر بن محمد (بیتا). کفایه الأحکام. اصفهان: انتشارات مهدوی.
- نجفی، محمدحسن (بیتا). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. بیروت: دار احیاء التراث العربی. چاپ هفتم.
- هدایت‌نیا، فرج‌الله (۱۳۹۶). کارکردهای اصل عفاف در حقوق خانواده، حقوق اسلامی. سال سیزدهم، زمستان ۱۳۹۵، شماره ۵۱، ص۶۹-۴۱:
- هدایت‌نیا، فرج‌الله (۱۳۸۷). داوری در حقوق خانواده. تهران” پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
- هدایت‌نیا، فرج‌الله (۱۳۹۶). نشوز زوجین در فقه و نظام حقوقی ایران. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
