حجت الاسلام رضا غلامی در مراسم افتتاحیه پنجمین کنگره علوم انسانی و اسلامی: علوم انسانی اسلامی مولود آزاد اندیشی است
به گزارش دبیرخانه دائمی کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی،رئیس شورای سیاست گذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد: علوم انسانی اسلامی مولود آزاد اندیشی است و اقتضای آزاداندیشی استقبال از گفت وگوهای انتقادی نه فقط به نیت محکوم سازی رقیب بلکه با هدف ارتقا درک اجتماعی و یا شناسایی نقاط قوت سایر افکار است.
به گزارش روابط عمومی مجمع عالی علوم انسانی اسلامی، حجت الاسلام رضا غلامی در مراسم افتتاحیه پنجمین کنگره بین المللی علوم انسانی که در سالن همایش های صداوسیما برگزار شد، گفت: برخلاف دیدگاهی که فرارسیدن دوران دین و شکل گیری جامعه دینی به معنای دقیق کلمه را شرط لازم برای تولد علوم انسانی اسلامی بیان می کند، علوم انسانی اسلامی نقش غیر قابل انکاری چه در ظهور عرصه دین و چه در عینیت یافتن مراتب عالی جامعه اسلامی برعهده دارد.
وی ادامه داد: تقرب جوامع انسانی به فضائل و کرامت اجتماعی جز با خودآگاهی ، بسط و تعمیق دانش انسانی و اجتماعی ، فهم مسیر حیح و سپس شناخت مسائل و حل موفق آنها میسر نیست و طبیعی است که شرایط با علومی که معارض با جهان بینی رایج است، حال نمی شود.
رئیس شورای سیاست گذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد: در واقع همچنان جای طرح این پرسش مهم وجود دارد که چگونه شکل گیری جامعه مطلوب دینی، شرط واجب برای تولد علوم انسانی اسلامی معرفی می شود در حالی که علوم انسانی سکولار، این جامعه را با ریل گذاری محسوس و نامحسوس از مسیر الی خود دور می کند؟
حجت الاسلام غلامی یادآور شد:ممکن است پاسخ برخی به این پرسش مبتنی بر نظریه حوالت تاریخی باشد اما روشن است که پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی در این عصر خود نشانه ای بزرگ بر بطلان این نظریه محسوب می شود .
وی ادامه داد: واقعیت این است که شکاف میان باورها و واقعیت های عینی ، لزوما به منزله نبود گرایش به ظهور علم دینی نیست و بلکه خود موید نیاز به علم دینی برای کم کردن این شکاف محسوب می شود.
رئیس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد: از سوی دیگر جامعه دینی یک پدیده مطلق نیست بلکه باید آن را واقعیتی پیچیده و ذو مراتب دانست که البته ظاهر بینی های رایج قادر به ارائه ارزیابی درستی از آن نیست.
وی افزود: از این روست که علوم انسانی اسلامی نه تنها زیست گاه خود را مراتبی از جامعه دینی قلمدادمی کند بلکه مقصد خود را در جهت کاهش فاصله وضع موجود با وضع مطلوب تعریف کرده است.
حجت الاسلام غلامی گفت: در سال های گذشته فلسفه علم دینی با رشد خوبی روبرو بوده و تاکنون به پرسش های فراوانی در باب ماهیت و نسبت مناسبات علوم انسانی و اسلامی پاسخ داده است.
رئیس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد: در عین حال به نظر می رسد هنوز پرسش هایی هست که فلسفه علم دینی می بایست به آن توجه ویژه ای را معطوف کند . یکی از این پرسش ها، عدم سرایت قطعی گرایی از مبانی علوم انسانی و اسلامی به روبنای این علوم است.
وی افزود: این روشن است که میان بنیادهای علوم انسانی اسلامی با نسبیت گرایی هیچ نوع سازگاری به چشم نمی خورد و برخلاف علوم انسانی سکولار، علوم انسانی اسلامی به مدد فلسفه اسلامی از لایه مرکزی اصلی خود در برابر انواع لرزه ها صیانت می کند.
حجت الاسلام غلامی یادآورشد: وقوع انقلاب علمی در علوم اسلامی و انسانی منتفی نیست و اما شرط آن، دگرگونی در آن معرفتی است که ما صیانت از بنیاد های علوم انسانی و اسلامی را عهده دار شده است. با این حال طبیعی است که نه اقضای لایه های پیرامونی این هسته، قطعیت است و نه امکان قطعیت در آن لایه ها که در نقاطی با علم متعارف کاملا گره می خورند ، وجود دارد.
وی افزود: در چنین شرایطی که تئوریزه سازی، انعطاف پذیری در طبقات رویین علوم انسانی و اسلامی وتبیین چگونگی تحجر زدایی از این علوم ضروری است. پرسش بعدی به نحوه استفاده از منبع تاریخ در علوم انسانی و اسلامی برمی گردد که در بحث های قبلی بنده در کنگره بنده به عنوان یک منبع در طول منبع فلسفه مورد تاکید قرار گرفته بود.
رئیس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد: روشن است که در علوم انسانی اسلامی نمی توان از تاریخ و آگاهی های عمیق تاریخی به راحتی گذشت اما مهم اتصال صحیح تاریخ به مبانی و روش شناسی علوم انسانی و اسلامی است.
وی افزود: به نظر می رسد بسط و گسترش فلسفه تاریخ به مثابه دانش فهم سنت ها و قوانین تاریخی مقدمه لازم برای دست یابی به پاسخ است و لذا جا دارد از منظر اندیشمندان علوم انسانی دور نماند.
حجت الاسلام غلامی خاطرنشان کرد: واقعیتی که نباید از کنار آن به سادگی گذشت ، اهمیت نقد و گفت وگوهای انتقادی در علوم انسانی اسلامی است که چه در فهم دقیق تر مسائل مبتنی بر شاخ ها و چه در یافتن بهترین راه حل ها و چه در شناسایی مسیر مطلوب برای پیاده سازی عملی راه حل ها در جامعه از اهمیت و ارزش فوق العاده ای برخوردار است.
رئیس شورای سیاست گذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد: نباید از نظر دور داشت که علوم انسانی اسلامی مولود آزاد اندیشی است و اقتضای آزاداندیشی استقبال از گفت وگوهای انتقادی نه فقط به نیت محکوم سازی رقیب بلکه با هدف ارتقا درک اجتماعی و یا شناسایی نقاط قوت سایر افکار است.
وی افزود: با این وصف یکی دیگر از پرسش های مهم از فلسفه علوم انسانی اسلامی ، چگونگی قرار گرفتن گفت وگو در ساختار علوم انسانی اسلامی است. البته در این میان روشن است که سیاست زدگی و از سوی دیگر ژورنالیسم شبه علمی و آنارشیسم یعنی تبدیل علوم انسانی به برداشت های شخصی و بی قاعده که امروز به اسم علوم انسانی در میان برخی رواج یافته است، نه تنها میدان گفت و گوهای انتقادی را می بندد بلکه گفت وگوهای علمی را به کشمکش های بی حال منجر می کند.
حجت الاسلام غلامی در بخش دیگری از اظهارات خود تاکید کرد: امروز مهمترین نیاز علوم انسانی اسلامی گسترش نوآوری به ویژه در عرصه های کاربردی محسوب می شود.هرچند علوم انسانی اسلامی در برخی شاخه های آن به سرعت در حال رشد و تکامل است اما در نقطه مقابل ، در برخی رشته ها کمبود نوآوری و تحرک و پویایی لازم را از بین برده است.
رئیس شورای سیاست گذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد: البته نباید از نظر دور داشت که کمبود نوآوری های علمی در عرصه علوم انسانی بیش از هرچیز به ناچیز بودن سرمایه گذاری های هوشمندانه نظام علمی کشور در علوم انسانی برمی گردد.
وی یادآورشد: نباید نقش فراهم نبودن بسترهای فرهنگی نوآوری و مهمتر از همه ، کم توجهی به جوان گرایی و حضور نخبگان جوان و پرانگیزه در گلوگاه های علمی که به اسم صیانت از مراتب دانشگاهی و حوزوی به جامعه علمی تحمیل شده است را نادیده گرفت.
حجت الاسلام غلامی اضافه کرد: کنگره علوم انسانی و اسلامی و اقمار آن که از اواخر سال پیش به مجمع عالی علوم انسانی و اسلامی ارتقا یافت، تلاش برای گسترش نوآوری های علمی را یکی از اولویت های اصلی خود در نظر گرفته و با کمک دانشگاه ها و پژوهشگاه های عضو این مجمع برنامه هایی را در این عرصه پیش بینی کرده است که البته برای اجرای آن به کمک های شما نیاز مبرم دارم .
رئیس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد: بجز گفت وگوهای علمی که می تواند فرصت های مهمی را برای نوآوری فراهم کند و مجمع طی دو سال اخیر به این گفت وگوها به شدت دامن زده است، شکل گیری پژوهش های بزرگ گروهی مرکب از نخبگان جوان و اساتید زبده رشته های مختلف در دانشگاه ها و پژوهشگاه های متعدد، یکی از راه های موثر برای دست یابی به نوآوری قلمداد می شود.
وی اضافه کرد: این جنس از پژوهشها نه تنها به پرورش محققان خلاق کمک می کند، بلکه سیستم های مدیریت پژوهشی در علوم انسانی را با رشد چشم گیری روبرو خواهد کرد. باوجود اینکه کنگره علوم انسانی هیچگاه خود را در سطح یک همایش علمی صرف محدود نکرده و برای خود در تولید علم سهم مهمی قائل بوده است.
حجت الاسلام غلامی تریح کرد: لکن طبیعی است که یکی از مزایای مهم کنگره علمی ، ارائه ویترینی از دستاوردهای تحقیقی طی یک بازه زمانی مشخص است. به جز پژوهش های انجام شده در طول سال که به تدریج در قالب کتب و نشریات علمی و پژوهشی تقدیم به علاقمندان شده است، کنگره در هر دوره دهها مقاله پژوهشی ارزشمند را به جامعه علمی تقدیم کرده است.
رئیس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد:در این کنگره نیز از ۴۱۲ چکیده مقاله ارائه شده و همچنین ۳۶۳ مقاله رسیده تعداد ۱۶۴ مقاله در داوری های نهایی پذیرفته شده که انشالله از فردا تا پایان هفته نزدیک به ۶۰مقاله در ۱۱ کمیسیون تخصصی کنگره مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
وی اضافه کرد: تفاوت پنجمین کنگره با کنگره های قبلی یکی در اصالت دادن به کمیسیون های تخصصی و برپایی کمیسیون ها در زمانی موسع در دانشگاهها و پژوهشگاه های مختلف و از همه مهمتر، عنایت بیشتر به نیازهای روز کشور است.
حجت الاسلام غلامی تاکید کرد: در این دوره کمیسیون های تخصصی علاوه بر ارائه مقالات منتخب دو بخش جدید را به برنامه های خود اضافه کرده اند . بخش اول ، نقد یک نظریه یا اثر علمی مهم و تاثیرگذار و بخش دوم بحث آزاد میان اساتید به منظور افق گشایی برای آینده است که امیدواریم مورد استقبال دانش پژوهان قرار گیرد.
رئیس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی بیان کرد:در اختتامیه یعنی روز هفتم آذر ماه، علاوه بر جمع بندی مباحث چهارمین دوره جایزه علوم انسانی اسلامی به دو تن از نظریه پردازان برجسته اهدا خواهد شد و همچنین از یک تن از صاحب نظران اثرگذار جهان اسلام نیز تجلیل می شود.
انتهای پیام/