روانشناسی اسلامی با طرح مفاهیم در جامعه کاربردی می شود
به گزارش روابط عمومی دبیرخانه دائمی کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی به نقل از پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه، دکتر مهرداد کلانتری استاد روان شناسی دانشگاه اصفهان در چهارمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی که پنج شنبه ۲۹ آذرماه با حضور اساتید برجسته حوزه روانشناسی اسلامی در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، به تشریح موضوع «سوگ و داغدیدگی در کودکان و نوجوانان در اسلام و روانشناسی» پرداخت و عنوان کرد: به منظور دستیابی به روان شناسی اسلامی به عنوان مکتبی در کنار سایر مکاتب روان شناسی، یکی از گامهای اولیه تبیین مبانی نظری است. به همین منظور ابتدا باید مفهوم روان شناسی اسلامی بیان شود.
رئیس کمیسیون روانشناسی اسلامی کنگره اضافه کرد: سوالی که مطرح میشود این است که آیا مطالعه و پژوهش در زمینه روان شناسی اسلامی ضربه زدن به اسلام است؟ در پاسخ باید گفت اگر این کار با تعصب یا شتابزدگی انجام شود، به عنوان نوعی جهاد علمی تلقی میشود.
این استاد روان شناسی ادامه داد: سوال دیگر این است که آیا روان شناسی اسلامی حلال تمام مشکلات جوامع اسلامی است یا خیر؟ این نوع تلقی یکی از موانع تحقق روان شناسی اسلامی است از آنجا که وضعیت کنونی روان شناسی در ایران مطلوب به نظر نمیرسد، روان شناسی اسلامی یکی از راه های تحول در علم روان شناسی در ایران است و تحول به معنی حرکت از وضع موجود به سوی وضعیتی بهتر است.
وی افزود: در این زمینه لازم است مفاهیم دین اسلام و روان شناسی و رابطه آنها با هم به طور اجمال مطرح شوند تا بتوان از نظریه به سوی پژوهش حرکت کرد و سرانجام روان شناسی اسلامی در ایران جنبه کاربردی پیدا کند. خوشبختانه روان شناسی در ایران در حال جان گرفتن است که در صورت هدایت، روان شناسی اسلامی در ابعاد نظری و کاربردی پیشرفت میکند.
کلانتری تصریح کرد: مرگ یکی از واقعیتهای زندگی است که گاهی ناگهانی و گاهی تدریجی است. در این جهان، هر روز تعداد زیادی از افراد به دلایلی عزیزان خود را از دست میدهند. بنابراین، داغدیدگی بخش اجتنابناپذیری از چرخه زندگی است.
وی اظهار کرد: در دهههای اخیر، کشور ما ایران در معرض فجایع طبیعی و انسانی متعددی قرار گرفته است. جنگ ۸ ساله عراق بر ضد ایران، موجب شد که تعداد زیادی از هموطنان ما از نعمت مهر پدری محروم شوند؛ زلزله شمال در خردادماه ۱۳۶۹ تلفات سنگینی را به بار آورد. زلزله بم در پنجم دیماه ۱۳۸۲ موجب ویرانی شهر شد و عمق و گستره آن توجه جهانی را به خود جلب کرد. اینگونه واقعیتهای اجتماعی موجب میشوند که مسئله داغدیدگی، بسیار جدیتر از گذشته مدنظر مسئولان، متخصصان و پژوهشگران قرار گیرد.
استاد روان شناسی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه یکی از وظایف جامعه اسلامی، رسیدگی همهجانبه به ایتام، خانوادهها و مدارس آنها و همچنین برنامهریزی در زمینه تشخیص، پیشگیری و درمان اختلالات روانی آنهاست، گفت: در حوزه روانشناسی، تنیدگیهای روانی و مشکلات، به دستههای مختلف تقسیم میشوند که از عوامل مهمی در به مخاطره انداختن سلامت روان آدمیاند.
وی در پایان سخنانش گفت: از دست دادن عزیزان میتواند یکی از تنشزاترین رخدادهای زندگی باشد و موجب بحران عاطفی شود. فرد با از دست دادن عزیزش داغدیده میشود. مرگ لازمه جداییناپذیر زندگی بشر است؛ اما چه باید کرد تا سنگینی غم آن کاهش یابد و به فرصتی برای رشد و کمال تبدیل شود؟ لازم است در این حیطه، از درمانهای متناسب با مذهب و فرهنگ جامعه استفاده کرد و ضروری است درمان گران ایرانی در رواندرمانی، به مفاهیم و آموزههای اسلامی توجه کنند.