عزیز نجف پور

دانشجوی دکترای فلسفه علم و فناوری، مشاور سابق شورای تحول علوم انسانی

فاطمه گیتی پسند 

کارشناس ارشد مدیریت آموزشی

چکیده:

اندیشمندان و مسوولان نظام جمهوری اسلامی در راستای دغدغه اصلی خود یعنی مدیریت اسلامی-ایرانی کشور تلاشهای متعددی برای تولید نرم افزار این فرآیند انجام داده اند که به عناوینی از قبیل علم دینی، علم بومی، جنبش نرم‌افزاری، اسلامی‌شدن دانشگاهها، تحول علوم انسانی و … می توان اشاره کرد.

سوال مهمی که مطرح است این است که با چه تمهیدات سیاستی می­توان نظام آموزشی و پژوهشی رسمی و غیر رسمی کشور را در مسیر این مهم فعال کرد؟

با بررسی برخی از این فعالیتها و مطالعه وضعیت نظام آموزشی و پژوهشی کشور می توان به راهبردهای اصلاحی و تکمیلی و همچنین جدیدتری دست یافت که پیش بینی می شود اجرای آنها دقت و سرعت نیل به سمت علم دینی را بیشتر می نمایند.

راه تولید علم دینی از مسیر فهم و نقد روشمندانه علم غربی و تطبیق آن با دین حاصل می گردد برای فهم درست علم غربی لازم است که در عین آشنایی با قاطبه نظریات هر حوزه علمی و تاریخ تطورات و تکوین آنها، با فلسفه، روش شناسی، غایات و هنجارهای علم هم آشنا شویم. نقد موارد فوق بر اساس ساختار درونی علم و همچنین بر اساس دین، زمینه مساعدی برای تولید علم دینی است. این راه را الگوی ” تعمیق شناخت و نقد علم و گفتگوی روشمند علم و دین” می نامیم. با این توضیحات، نگارنده گان این مقاله مقدمتا با روشهای کتابخانه ای و استنباطی نسبت به بررسی انتقادی برخی حوزه ها و مولفه های نظام علوم انسانی کشور اقدام نمایند و متعاقبا ضمن تشریح الگوی “تعمیق شناخت و نقد علم و گفتگوی علم و دین”، سیاستهایی تدوین نمودند و در اختیار ده نفر از صاحبنظران سیاستگذاری و مدیریت علوم انسانی کشور قرار دادند. بعد از دریافت اصلاحات و پیشنهادات صاحبنظران سیاستهای فوق اصلاح و تکمیل و ارایه گردید.

 کلمات کلیدی:   سیاستهای علم دینی، نقد علوم انسانی، مطالعات تطبیقی، ترجمه، گفتگوی علم دین

فهرست منابع:

• علیپور، مهدی/ حسنی، سید حمیدرضا، ۱۳۸۹، پارادایم اجتهادی دانش دینی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
• گزارش عملکرد کمیته ارتقا متون درسی علوم انسانی دانشگاهها، ۱۳۸۹، معاونت راهبری فرآیند دبیرخانه شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی
• آیین نامه داخلی کارگروههای شورای تخصصی تحول و ارتقای علوم انسانی، ۱۳۹۰
• جوادی آملی،۱۳۸۶ منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم، نشر اسرا، اول(ب)
• داوری اردکانی، رضا، ۱۳۸۹، طرح ساماندهی ترجمه متون کلاسیک فلسفی، علوم انسانی، اجتماعی غربی دبیرخانه شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی
• صابری، اصغر، ۱۳۸۹، ترجمه حرفه ای و حضور فعال در عرصه جریانهای فرهنگی جهان،
• میرعباسی، کاوه، ۱۳۸۹، نقد وضعیت ترجمه در کشور،
•  طرح ساماندهی ترجمه متون کلاسیک فلسفی، علوم انسانی، اجتماعی غربی دبیرخانه شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزشی،۱۳۸۹، دبیرخانه شورای اسلامی شدن دانشگاهها و مراکز آموزسی
• نجف پور، عزیز؛ گیتی پسند، فاطمه؛ خسروپناه، عبدالحسین؛ ۱۳۹۰، وضعیت حوزه های علمی معاصر نهضت ترجمه و زمینه ها و عناصر شکل گیری نهضت، فصلنامه دانشگاه اسلامی، سال پانزدهم شماره۱
• http://www.samantarjomeh.ir/index.aspx?siteid=283&pageid=#21291&newsview=547459
• http://www.samantarjomeh.ir/index.aspx?siteid=283&pageid=#21261