گزارش کمیسیون تعلیم و تربیت اسلامی پنجمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی
به گزارش دبیرخانه دائمی کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی،کمیسیون تعلیم و تربیت اسلامی روز چهار شنبه ۶ آذرماه باحضور دکتر ثقفی رئیس دانشگاه و جمعی از مدیران، اساتید ، دانشجویان دانشگاه ، جمعی از اساتید و دانشجویان دانشگاه های کشور در سالن همایش دانشکده هنر دانشگاه برگزار شد.
در ابتدای این جلسه دکتر محسن فرمهینی فراهانی رئیس کمیسیون تعلیم و تربیت اسلامی ضمن خوش آمدگویی به مهمانان و حضار و ارائه گزارشی از عملکرد کمیسیون تعلیم و تربیت به مواردی همچون جایگاه و اهمیت رشته تعلیم وتربیت در بین رشته های مختلف علوم انسانی در تحقق علوم انسانی اسلامی اشاره کرد. ایشان در ادامه بیان داشت: اینکه تحول علوم انسانی در عرصه تعلیم وتربیت امری زمانبر، مستمر و فرایندی است و در آن ضروری است پیوند علم و عمل، پیوند دانش دینی و دانش نوین مد نظر قرار گیرد و از تجارب کشورهای اسلامی و همچنین اندیشمندان مسلمان در تحول علوم انسانی اسلامی استفاده گردد.
در ادامه برنامه و در قالب دو نشست تخصصی به شرح زیر، سخنرانان مقالات خود را ارائه نمودند.
- دکتر خسرو باقری- استاد دانشگاه تهران
علوم انسانی اسلامی: به چه معنا؟{با تاکید بر علوم تربیتی} ( پرسش و پاسخ)
دکتر خسرو باقری استاد تمام دانشگاه تهران؛ در مقاله خود تحت عنوان” علوم انسانی اسلامی: به چه معنا؟(با تاکید بر علوم تربیتی)” ضمن اشاره به برداشت های مختلف از علوم انسانی اسلامی، حرکت درست در این مسیر را مقید به برداشت درست و منطقی از علوم انسانی اسلامی دانستند. ایشان در ادامه اشاره کردند که باید بدانیم که علوم انسانی به چه معنایی باید پی گیری شود و به چه معنایی نباید پی گیری شود؛ ایشان سه تلقی را در این زمینه مطرح کردند یکی دیدگاه دائره المعارفی از اسلام است که معتقد است که قرآن و احادیث یک منبع سرشار از اندیشه و علوم مختلف است و می توان آنها را استخراج و استنباط کرد؛ ایشان این تلقی را غلط دانستند که نتیجه ای در بر نخواهد داشت چرا که پیش فرض آن قابل نقد و بررسی است. تلقی دوم دیدگاه التقاطی است که در آن نظریه های ارائه شده در علوم را انتخاب می کنیم و بعد سراغ آیات و روایات می رویم و بر آنها قالب اسلامی می زنیم؛ دیدگاه سوم و صحیح هم این است که ما بپذیریم که مطالعه پدیده ها کار دانشمندان است اما دانشمندان در این مطالعات، نیاز به یک ایده اساسی و دیدگاه دارند و آنها بر اساس این دیدگاه و ایده مطالعات خود را دنبال می کنند، اسلام می تواند در مورد انسان این ایده اساسی را به ما بدهد که انسان کیست و چیست و… و ما در مطالعه پدیده ها بر اساس ایده و دیدگاه اسلام عمل کنیم.
- دکتر حسن ملکی- استاد دانشگاه علامه طباطبائی(ره)
خلافت الهی انسانی و تربیت خلیفهپرور
دکتر حسن ملکی استاد تمام دانشگاه علامه طباطبائی در مقاله خود تحت عنوان” خلافت الهی انسانی و تربیت خلیفهپرور” اشاره کردند که انسان برای کسب شایستگی جانشینی خداوند در زمین، باید تربیت شود و جز این راهی قابل تصور نیست هر چند برای تحقق چنین امری همۀ ابعاد حیات بشر باید فعال باشند ولی بُعد تعلیم و تربیت و مسئولان شاغل در این عرصه رسالت سنگینی بهعهده دارند. ایشان در ادامه بیان داشت: خود فرد مراقب و مربی خودش است و با هوشیاری تمام باید خود را اداره کند تا به تدریج به این شایستگی نایل شود و مربیان بیرون از وجود بشر در مرحله بعدی قرار میگیرند.
- دکتر حمید احمدی هدایت –دانش آموخته دکتری دانشگاه شاهد
پسانمودشناسی در فناوری آموزشی با تاکید بر نسبتهای فناورانه در نظام تعلیم و تربیت ایران
دکتر حمید احمدی هدایت دانش آموخته دکتری دانشگاه شاهد؛ در مقاله خود با عنوان “ پسانمودشناسی در فناوری آموزشی با تاکید بر نسبتهای فناورانه در نظام تعلیم و تربیت ایران” اشاره کردند کهپسانمودشناسی از رویکردهای فلسفی در حوزه فناوری است که در کاربست فناوریهای آموزشی میتواند نوع پرسش از فناوری را دگرگون کند و به نوع و میزان دخالت فناوریهای آموزشی در ارائه واقعیت برای فراگیران و میزان تغییر ادراک آنها ازواقعیت توجه کند و بدین صورت دلالتهایی(اهداف و اصول) برای نظام تعلیم و تربیت ایران برای کاربست فناوریهای آموزشی در بر داشته باشد.
- حجت الاسلام و المسلمین سید مصطفی حسنی-عضو هیات علمی موسسه مطالعات راهبردی نبوی مشهد
مدل روش تحقیق در سیستم تعلیم و تربیت اسلامی
حجت الاسلام و المسلمین سید مصطفی حسنی، عضو هیات علمی موسسه مطالعات راهبردی نبوی مشهد، در مقاله خود با عنوان” مدل روش تحقیق در سیستم تعلیم و تربیت اسلامی” اشاره کردند که بر اساس روش تحقیق شبکهای مبتنی بر نظریه نگرش سیستمی، ضرورت دارد به تطبیق روش تحقیق شبکهای (به صورت عام) بر نظام تعلیم و تربیت اسلامی بپردازیم تا از این رهگذر به این پرسش که “مراحل گام به گام و فرآیندی تحقیق در تعلیم و تربیت اسلامی چیست؟” پاسخ دهیم.
- دکتر سید محمد نوروزیان امیری – دانش آموخته دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
مدلسازی مدیریت حکمت بنیان مدرسه و مطالعه مؤلفههای آن در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
دکتر سید محمد نوروزیان امیری، دانش آموخته دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن در مقاله خود با عنوان “مدلسازی مدیریت حکمت بنیان مدرسه و مطالعه مؤلفههای آن در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش” به تبیین مؤلفههای مدیریت حکمت بنیان مدرسه و مطالعه آن در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر اساس رویکرد این پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی طبقهای پرداخت.ایشان با توجه به یافتههای پژوهش و نامتوازن بودن توزیع مؤلفههای تبیین شده در محتوای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، پیشنهادانی برای توجه بیشتر به حکمت به عنوان دستگاه اندیشهای، تعالی دهنده و حلقه مفقوده سیاستگذاری آموزشی نظام در اسناد بالادستی و الگوهای آتی ارائه دادند.
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر علیرضا صادق زاده قمصری- استادیار دانشگاه تربیت مدرس
تبیینی از اصول برقراری رابطه معرفتی بین علوم تربیتی با تعالیم اسلامی؛ با نظر به خصوصیات روش شناختی دانش و پژوهش تربیتی ( پرسش و پاسخ)
حجت الاسلام و المسلمین دکتر علیرضا صادق زاده قمصری، استادیار دانشگاه تربیت مدرس در مقاله خود با عنوان” تبیینی از اصول برقراری رابطه معرفتی بین علوم تربیتی با تعالیم اسلامی با نظر به خصوصیات روش شناختی دانش و پژوهش تربیتی” با مفروض دانستن امکان و مطلوبیت برقراری رابطه معرفتی بین انواع علوم تربیتی معاصر با تعالیم اسلامی ،تلاش کردند تا با ملاحظه جنبه های روش شناختی ناگزیری که انواع دانش وپژوهش تربیتی دارند و نیز در چهارچوب یکی از رویکرد های مطرح شده درباره نحوه برقراری این نوع رابطه معرفتی، یعنی رویکرد” ارتباط معرفتی” که برمبانی خاصی به لحاظ وجوه معرفت شناسی، دانش شناسی و دین شناسی تکیه دارد، چگونگی برقراری این رابطه را با شناسایی اصول کلی حاکم بر این تلاش تبیین نمایند.
گفتنی است بعد از پایان هر ارائه، سخنرانان به سوالات حاضرین پاسخ گفتند.
رئیس کمیسیون : دکتر محسن فرمهینی فراهانی
اعضای هیئت رئیسه:دکتر حسن ملکی،حجت الاسلام علیرضا صادق زاده قمصری،دکترمحمدحسن میرزامحمدی،دکتر مهدی سبحانی نژاد،دکتر اکبر رهنما
دبیر:مجید دارابی