سید مجتبی امامی،

استادیار دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق(ع)، عضو گروه مدیریت دولتی

اکبر سعیدی،

دانش‌آموخته دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق(ع)، عضو گروه مدیریت بازرگانی

چکیده

در پژوهش حاضر، سعی شده است تا با مروری آسیب‌شناسانه بر تحقیقات مدیریت اسلامی، سردرگمی محققان این حوزه در نقطۀ آغاز را به بوتۀ نقد و بررسی بگذاریم و با تحدید بحث به بُعد روش‌شناسی مبتنی‌بر تأملات و تحلیل خود، تقریری دقیق در تبیینِ آغازی شایسته، بایسته و هدفمند در این حوزه روایت کنیم. در این پژوهش کوشش شده است تا با الگوگرفتن از رویکرد فراروش ـ و نه منطبق بر شیوه‌های رایج آن ـ مبتنی‌بر تجربه‌های مطالعاتی خود، مسیر تحلیل و آسیب‌شناسی رویکردهای روش‌شناختی در مطالعات مدیریت اسلامی طراحی و طی شود. در‌نهایت، به این نتیجه رسیده است که هیچ تحقیقی، بدون آنکه فرد یا جامعه درمورد آن سؤالی حقیقی داشته باشند و مسئلۀ واقعی محقق باشد، آغاز نمی‌شود و به‌خوبی به ثمر نمی‌رسد؛ به‌عبارت‌دیگر، ما نباید در تحقیقات خود در مدیریت اسلامی به دنبال این باشیم که نظریه‌ها و مدل‌های غربی را به چالش بکشیم، یا برخی از مفاهیم کلی و عام را در منابع اسلامی بازگو کنیم، بلکه شایسته است با بررسی نیازها و مشکلات جامعۀ خود، سعی کنیم با بهره‌گیری از ثمرۀ کوشش عقلانی بشر و بالاتر از آن، بهره‌گیری از وحی الهی و کلام و سنت و سیرۀ معصومین(ع) راه‌حلی بیابیم.

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی، روش‌شناسی، آسیب‌شناسی.

کتاب‌نامه

قرآن.

نهج‌ البلاغه. ترجمه محمد دشتی.

پدرام، مسعود. ۱۳۷۶٫ «جریان اسلامی‌سازی معرفت در غرب».‌ نامه پژوهش ۶٫

دانایی فرد، حسن؛ الوانی، مهدی؛ آذر، عادل. ۱۳۸۳٫ «روش‌شناسی پژوهش کمّی در مدیریت: رویکردی جامع». تهران. انتشارات صفار.

سهرابی، بابک؛ اعظمی، امیر؛ یزدانی، حمیدرضا. تابستان ۱۳۹۰٫ «آسیب‌شناسی پژوهش‌های انجام‌شده در زمینۀ مدیریت اسلامی با رویکرد فراترکیب». چشم‌انداز مدیریت دولتی: شمارۀ ۶٫

عابدی جعفری، حسن و محمد ازگلی. ۱۳۷۵٫ «مروری بر سیر تحقیقات مدیریت اسلامی در ایران». فصلنامه مصباح. سال پنجم. شماره ۹٫

گائینی، ابوالفضل. ۱۳۸۲٫ «پیش‌فرض‌های معرفت‌شناسی در مدیریت اسلامی». فصلنامه حوزه و دانشگاه. سال نهم. شماره ۳۷٫ ص ۱۰۹-۶۹٫