محمدحسین گلکار[۱]

[۱]. محصل درس خارج حوزه و مدرس سطح یک و دو حوزه و محقق و مدرس مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام. مشهد. ایران.

چکیده

برای رسیدن به علوم انسانی اسلامی بعد از اثبات برتری نظر دین بر عقلانیتِ صرف بشری به‌عنوان منبع برتر دریافت علم، باید هویت انسان را طبق نظر دین کشف کنیم. بعد از بررسی نظر دین درباره هویت انسان به ماهیت انسانِ شبکه‌ای می‌رسیم؛ سپس باتوجه به هویت انسان مدل نیازهای انسان را از منظر دین، در چهار محور کشف می‌کنیم: ۱٫ ارتباط با خدا و ماورا؛ ۲٫ ارتباط با همنوع؛ ۳٫ ارتباط با محیط؛ ۴٫ ارتباط با بدن. برای اسلامی‌سازی علوم انسانی مبتنی‌بر مدل نیازها، به کشف سیستم‌ها و ساختارهای برطرف‌کننده نیازهای انسان از آیات و روایات نیاز داریم. با مدل‌سازی براساس سیستم‌های کشف‌شده از دین می‌توان ساختارهای اجتماعی را در علوم انسانی تدوین کرد. پس برای رسیدن به علوم انسانی که ما را در آینده به تمدن مطلوب برساند مهم‌ترین مؤلفه، کشف مدل‌های سیستمی از آیات و روایات است که باتوجه به مدل نیازهای ارائه‌شده ازسوی دین، بتواند نیازهای انسان را در سطح خرد و کلان اجتماعی رفع کند و ما را به تمدن مطلوب برساند.

کلیدواژه‌ها: انسان، نیاز، علوم انسانی، سیستم، مدل، تمدن.

کتابنامه

ایمان، محمدتقی. ۱۳۹۳٫ فلسفه روش تحقیق در علوم انسانی. قم. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

الف- بستان، حسین. ۱۳۹۰٫ جامعه‌شناسی خانواده با نگاهی به منابع اسلامی. قم. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

ب- بستان، حسین. ۱۳۹۰٫ خانواده در اسلام. قم. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

بستان، حسین و همکاران. ۱۳۹۱٫ گامی به سوی علم دینی. قم. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد. ۱۳۶۶٫ غررالحکم و دررالکلم. قم. انتشارات دفتر تبلیغات قم.

باتومور. تى. بى.. ۱۳۵۷٫ جامعه‏شناسى. ترجمه سیدحسن حسینى کلمجاهى تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی صص۳۲۵ـ۳۲۶٫

جمعی از نویسندگان. ۱۳۸۶٫ جستاری نظری در باب تمدن. قم.  پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

حمیدی‌زاده، محمد‌رضا. ۱۳۷۹٫ پویایی سیستم. تهران. مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.

خاکبان، سلیمان. ۱۳۷۵٫ درآمدی بر اسلام، توسعه و ایران. موسسه انتشارات حضور. قم.

خندق‌آبادی، مجتبی؛ بیاتی، ابوالحسن. ۱۳۹۲ «تأملی پیرامون هویت نیاز». مجله مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام. شماره چهارم.

دیرباز، عسگر؛ دادگر، حسن. ۱۳۸۶٫ اسلام و توسعه پایدار. تهران. کانون اندیشه جوان.

روح‌الامینی، محمود. ۱۳۹۰٫ زمینه فرهنگ‌شناسی. تهران.  عطار.

زاهدی، شمس‌السادات. ۱۳۹۰٫ تجزیه‌وتحلیل سیستم‌ها و روش‌ها. تهران. دانشگاه پیام نور.

سایت مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام: www.isin.ir.

ساجدی، ابوالفضل. ۱۳۸۷٫ دین و دنیای معاصر. قم. مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).

صدر. السید محمد باقر. ۱۴۲۱ق. قم. مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیه للشهید الصدر

عظیمى، حسین. ۱۳۷۱٫ توسعه اقتصادى (جزوه درسى مقطع کارشناسى ارشد جامعه‏شناسى). تهران. دانشگاه تربیت مدرس.

کلینی، محمدبین یعقوب. ۱۳۶۵٫ اصول کافی. ج۸٫ قم. دارالکتب الاسلامیه.

گیدنز، آنتونی. ۱۳۷۴٫ مبانی جامعه شناسی. تهران.ابجد.

کوش، دنی ۱۳۹۲٫ مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی. مترجم فریدون وحیدا. تهران. انتشارات سروش.

گروه نویسندگان. ۱۹۰۱ تاکنون. دائرهالمعارف بریتانیکا. انگلستان.

گلکار، محمدحسین. ۱۳۹۳٫ کارگاه نگرشی دیگر به تصمیم‌گیری و انتخاب. مشهد مقدس. انتشارات مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام.

مبلغی، احمد. اسفند ۹۲٫ «فقه باید مشوق علوم الگوساز باشد». گفتمان الگو (دوماهنامه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت). شماره دوم.

مصباح یزدی، محمدتقی. ۱۳۹۰٫ جامعه و تاریخ از نگاه قرآن. قم. مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).

محدث نوری. ۱۴۰۸ق. مستدرک الوسائل. قم. مؤسسه آل البیت قم.

واسطی، عبدالحمید. ۱۳۹۱٫ نگرش سیستمی به دین. مشهد مقدس. انتشارات مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام.

ــــــــــــــــ . ۱۳۹۱٫ نان در اسلام. مشهد مقدس. انتشارات مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام.

ــــــــــــــــ . ۱۳۹۲٫ راهنمای تحقیق براساس نگرش اسلام به علم و هستی. مشهد مقدس. انتشارات مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام.

ــــــــــــــــ . ۱۳۹۳٫ کانون تفکر و خلاقیت. مشهد مقدس. انتشارات مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام.

Allan & Crow , Graham. 2001. families, Households and Society. New York.

Ingoldsby, Bron B. 2006. “Mate selection and Marriage“. Families in Global and Multicultural Perspective.

http://www.U.S.Bureau of the Census.