مدرنیته و سکولاریزاسیون معرفتی در افغانستان
امان‌الله فصیحی
دکترای جامعه شناسی (دانشگاه تهران، ایران، تهران، رشته جامعه شناسی)
fasihi2219@gmail.com
چکیده
یکی از مباحث مهمی که در کشورهای توسعهنیافته مطرح است، بحث سنت و تجدد و نحوه ورود مدرنیته و عامل نیروهای مدرن با حاملان و حافظان سنت، در این جوامع است. افغانستان نیز جزو همین دسته از جوامع است. در این نوشتار، تلاش بر آن بوده است که به پرسش نحوه ورود مدرنیته در افغانستان با استفاده از چارچوب نظری لئو اشترواس پاسخ داده شود. مطابق این چارچوب نظری، نخستین صورت مدرنیته با تحول معرفتی همراه بوده است. بنابراین تلاش شده است که در افغانستان نیز نمودهای معرفتی مدرنیته و تحولات ناشی از آن تحلیل و بررسی شود. در افغانستان مدرنیته معرفتی در قالب نظام آگاهی لیبرالیستی و مارکسیستی وارد شده است. به همان اندازه که قلمروهای مختلف توسط هر کدام از این دو نحله فتح شده، جامعه افغانستان نیز به سمت سکولاریزاسیون پیش رفته است.
کلیدواژگان: مدرینته، سکولاریزاسیون، افغانستان، لیبرالیسم، مارکسیسم، دین و سنت.
منابع
- احمدی، بابک (۱۳۸۰)، معمای مدرنیته. تهران: نشر مرکز.
- اشتراوس، لئو (۱۳۸۷). فلسفه سیاسی چیست؟. ترجمه فرهنگ رجایی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- انصاری، منصور (۱۳۸۱). بنیادهای هستیشناسی و معرفتشناختی مدرنیته، در: جامعه سنتی و مدرن. ویراسته مالکوم واترز. تهران: نقش جهان.
- بامن، زیگمون (۱۳۷۹). مدرنیته چیست، در: مدرنیته و مدرنیسم. ترجمه حسنعلی نوزری. تهران: نقش جهان.
- روآ، الیور (۱۳۶۹). افغانستان، اسلام و نوگرایی سیاسی در افغانستان. مترجم ابوالحسن سرومقدم. مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.
- روانفرهادی، عبدالغفور (۱۳۸۷). مجموعه مقالات طرزی. گردآورنده: عبدالغفور روانفرهادی. کابل: انتشارات انستیتوت دیپلوماسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی افغانستان.
- شرابی، هشام (۱۳۸۰). پدرسالاری جدید. ترجمه سیداحمد موثقی. تهران: انتشارات کویر.
- عبدالرحمان (۱۳۸۷) تاج التواریخ. کابل: نشر میوند.
- علی آبادی، علی رضا (۱۳۷۵). افغانستان. تهران: وزارت امور خارجه.
- غبار، میرغلام محمد (۱۳۸۴). افغانستان در مسیر تاریخ. تهران: نشر جمهوری.
- فرهنگ، محمد صدیق (۱۳۷۱). افغانستان در پنج قرن اخیر. قم: اسماعیلیان.
- گریگوریان، وارتان (۱۳۸۸). ظهور افغانستان نوین. ترجمه علی عالمی کرمانی. تهران: عرفان.
- مجددی، فضل غنی (۱۹۹۷). افغانستان در عهد اعلی حضرت امان‌الله. کالیفرنیا: فریمونت.
- نوید، سنزل (۱۳۸۸). افغانستان در عهد امانیه. ترجمه محمدنعیم مجددی. افغانستان. هرات: انتشارات احراری.
- واترز، مالکوم (۱۳۸۱). شرح کلی: معنای مدرنیته، در: جامعه سنتی و مدرن. ترجمه منصور انصاری. ویراسته مالکوم واترز. تهران: نقش جهان.
- وبر، ماکس (۱۳۸۴). دین، قدرت، جامعه. ترجمه احمد تدین. تهران: هرمس.
- هورکهایمر، ماکس (۱۳۸۶). سپیدهدمان فلسفه تاریخ بورژوایی. ترجمه محمدجعفر پوینده. تهران: نشر نی.
