دانشگاه از استبداد علوم انسانی غربی نجات پیدا نکند تحول علوم انسانی در حد آرزو باقی میماند
به گزارش دبیرخانه دائمی کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی ، نشست خبری چهارمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر رضا غلامی رئیس شورای سیاست گذاری کنگره، عطاء الله رفیعی آتانی دبیر علمی کنگره و فرزاد جهان بین دبیر شورای سیاستگذاری امروز دوشنبه ۲۴ مهرماه در مرکز پژوهشهای علوم انسانی اسلامی صدرا برگزار شد.
غلامی در ابتدای این نشست خبری گفت: از اصحاب رسانه به خاطر اهتمام به پرداختن به کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی و جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی تشکر می کنم که اگر این اهتمام و جدیت نبود، کار آن طور که شایسته است پیش نمی رفت و جای خود را در محافل علمی آن طور که امروز باز کرده، باز نمی کرد.
وی افزود: معرفت و آگاهی پایه و اساس جامعه پیشرفته و پیشرو است. جوامعی که بهای لازم را به آگاهی و معرفت نمی دهند یا در عرصه معرفت، مقلد هستند درهای پیشرفت حقیقی به روی آنها باز نمی شود. علوم انسانی در جوامع نقش اصلی را در تولید معرفت به عهده دارد. علوم پایه، پزشکی و … در فضایی که علوم انسانی به وجود می آورد، به بالندگی می رسند و مقدمات شکل گیری تمدن های بزرگ را فراهم می کند.
مهم ترین دعوت ما در تحول بنیادین در علوم انسانی دعوت به نقد و آزادی اندیشه است
غلامی ادامه داد: علوم انسانی زمانی به رشد می رسد که آزادی فکر و اندیشه و فرهنگ نقد در محافل علمی به سکه رایج تبدیل شود نه اینکه فقط افرادی درباره آن صحبت کنند. نمی توانیم انکار کنیم که سالها حلقه های روشنفکری سکولار در دانشگاه ها علوم انسانی را به بند کشیده اند، لذا مهم ترین دعوت ما در تحول بنیادین در علوم انسانی دعوت به نقد و آزادی اندیشه است.
وی تصریح کرد: تا زمانی که دانشگاه از استبداد علوم انسانی غربی نجات پیدا نکند و اساتید تحت فشار و توهین علوم انسانی سکولار قرار گیرند، تحول علوم انسانی در حد آرزو باقی می ماند. علوم انسانی باید در مسیر تقرب به حقیقت قرار گیرد به جای پرستش علوم انسانی غربی. حرف اصلی در علوم انسانی این است که حقایق و واقعیت های اجتماعی را اصل قرار دهیم و نسبت به غرق شدن جامعه در نیهیلیسم بی تفاوت نباشیم.
رئیس شورای سیاست گذاری کنگره علوم انسانی اسلامی ادامه داد: این کنگره که مایلم به جای همایش و نشست از آن به تفکر و جریان فکری تعبیر کنیم، در سالهای اخیر توانسته بذر آزاداندیشی را در حد خود بپاشد. شکل گیری و تکامل علوم انسانی اسلامی امر سهل و زودبازده ای نیست و به سهولت و کوتاه مدت به علوم انسانی در سطح مطلوب نمی رسیم. ثمربخشی این علوم به چند دهه کوشش پیوسته نیاز دارد.
وی با بیان اینکه ما ابتدای راه هستیم اما در نقطه صفر هم نیستیم، گفت: سابقه نیم قرن از فعالیت مان در این حوزه می گذرد اما به قدری این حوزه وسیع است که باید دهه های مختلف بگذرد تا نتایج آن آشکار شود.
کم توجهی دولت ها به موضوع علوم انسانی اسلامی
غلامی با اشاره به کم توجهی دولت ها به موضوع علوم انسانی اسلامی گفت: من نمی توانم تاسف خودم را از بی توجهی دولتها به این حوزه کتمان کنم. کنگره جریان علمی با نشاطی را به وجود آورده که از حمایت دولتی محروم بوده و کمتر پیش آمده که امکاناتی را برای رشد علوم انسانی کسب کنیم.
وی افزود: این حرکت ما خودجوش بوده و اساتید ما بدون چشم داشت مالی بر اساس انگیزه های دینی و تعهدات به کشور پا به عرصه گذاشتند و اگر کار رشد خوبی داشته به خاطر انگیزه اساتید است. این از مظلومیت نظام است که عمده بودجه های دولتی در عرصه علوم انسانی در خدمت جریان علوم انسانی سکولار است.
غلامی تصریح کرد: بعضی از روشنفکران غربی ما را متهم به حکومتی بودن می کنند که از بودجه های دولتی استفاده کردند و هیچ کمک موثری به رشد علوم انسانی نکردند. در شرایطی که ما فکر می کنیم نیاز به علوم انسانی کارآمد داریم، امکانات کشور در اختیار کسانی قرار می گیرد که باوری به علوم انسانی ندارند و جز تقلید از علوم انسانی غربی در مخیله آنها نیست اما با این وجود، جریان علوم انسانی اسلامی به راه خود ادامه می دهد و این جریان تسلیم سختی ها نمی شود.
وی بیان کرد: امروز کارهایی در این حوزه مشابه با اسم ما انجام می شود و ما هم از این روند خوشحالیم. اگر ما در مسیر تولید علم در علوم انسانی قرار بگیریم، علوم انسانی اسلامی ثابت می کند که دیواره های دگم اندیشی باعث نمی شود که این علم وارد دانشگاه ها نشود.
کنگره چهارم گامی در جهت نشان دادن ظرفیتهای علوم انسانی اسلامی
غلامی با بیان اینکه نمی خواهیم علوم انسانی اسلامی را تحمیل کنیم، گفت: این علوم در مسیری طبیعی وارد خواهد شد و در میدان رقابتی خود را ثابت می کند. علم و آگاهی برای ورود به صحنه نیازمند اجازه نیست و اگر با نیازهای جامعه ارتباط برقرار کند، مسیر خود را به جامعه و محافل علمی باز می کند.
وی در پایان سخنانش گفت: بیش از ۴۰ مرکز علمی، فرهنگی و پژوهشی با ما همکاری داشتند که این همکاری تشریفاتی نبوده و هر مجموعه سهم و بخشی را به عهده گرفته اند و ما امیدواریم کنگره چهارم گام تازه ای در جهت نشان دادن ظرفیت های تازه علوم انسانی اسلامی بردارد.