به گزارش دبیرخانه دائمی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی، مراسم رونمایی از کتاب روش شناسی علوم انسانی اسلامی دیروز بعدازظهر ۶ بهمن ماه با حضور حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمدحسین شریفی نویسنده کتاب و حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا غلامی در خبرگزاری مهر برگزار شد.

اهمین روش شناسی در علوم انسانی اسلامی

حجت الاسلام شریفی، نویسنده کتاب روش شناسی علوم انسانی اسلامی در مراسم رونمایی از کتاب‌اش گفت: اهمیت مسئله روش در علوم انسانی از ابعاد مختلفی قابل توجه است که متاسفانه در مطالعات علمی کشور به صورت محدود به آن پرداختند.

وی ادامه داد: متاسفانه اغلب کتاب‌هایی که در حوزه روش شناسی نوشته می‌شوند ترجمه آثار غربی است که این موضوع خسارت‌های زیادی برای علوم انسانی ما به بار آورده است؛ زیرا روش به منزله راه برای ماست و اگر راه و اندیشه ما را دیگران بر اساس ارزش‌ها و اندیشه‌های خودشان ترسیم کنند، به ما لطمه خواهند زد.

روش شناسی غربی‌ها بر پایه اومانیسم

حجت الاسلام شریفی بیان کرد: روش شناسی غربی‌ها عمدتاً اومانیستی و لیبرال دموکراسی و بر اساس روش‌های کمی و تجربی است و این مسیر را ما برنامه‌ریزی نکرده‌ایم بلکه دیگران برای ما ترسیم کرده‌اند. علاوه بر اینکه تنها به بخشی از واقعیت‌ها می‌توان با مبانی اومانیستی پرداخت و نمی‌توان همه‌ی واقعیت‌ها را با این مبنا تعریف کرد.

به گفته حجت الاسلام شریفی، در زمینه اسلامی سازی علوم انسانی آمده است که ما نباید به علوم انسانی نگاه تک بعدی داشته باشیم بلکه باید با عینک عقل، شهود و وحی به علوم انسانی نگاه کنیم. از همین رو اندیشه اسلامی واقع بینانه‌تر از علوم انسانی سکولار است.

روشی نو در تدوین و تنظیم کتاب روش شناسی علوم انسانی اسلامی

دانشیار موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) در ادامه افزود: ما در حوزه ایده پردازی و مفاهیم گام‌های خوبی برداشته‌ایم، اما بدون داشتن روش در سطح ایده پردازی و مفاهیم باقی می‌مانیم. ما باید واقعیت کنش‌های علوم انسانی را بشناسیم. به همین دلیل لازم است روشی ارائه دهیم که همه‌ی کنش‌های انسانی را تحت سیطره قرار دهد. کتاب روش شناسی علوم انسانی اسلامی در ۱۴ فصل تنظیم شده است و بنده می‌توانم ادعا کنم که منطق فصل بندی آن کاملاً ابتکاری و نو است.

وی گفت: علوم انسانی ۷ کار درباره کنش‌های علوم انسانی انجام می‌دهد که شامل: تعریف، توصیف، تبیین، تفسیر، پیش‌بینی، ارزشیابی، کنترل و جهت دهی است. هر کدام از این‌ها که نباشد، علم ناقص می‌ماند. کاری که من در این کتاب انجام دادم این است که روش‌هایی را برای این ۷ مورد ارائه دادم. سه فصل اول کتاب به کلیات اختصاص دارد و پس از آن به سایر موضوعات جدی پرداخته‌ام. نکته مهم این کتاب نگاه تطبیقی آن است و در تک تک موضوعات حرف‌های غربی‌ها هم آمده که بنده آن را تأیید یا رد کرده‌ام.

سادگی در تألیف کتاب روش شناسی علوم انسانی اسلامی

به گفته وی، اغلب متخصصین حوزه علوم انسانی از اصطلاحات تخصصی استفاده انبوه کرده‌اند، اما بنده تلاش کردم که تا حد ممکن کتاب را ساده بنویسم که این کار برای خودم که متخصص حوزه فلسفه و معرفت هستم بسیار سخت بود، البته سادگی به این معنا که متخصصان آن را سخیف نخوانند و غیر متخصصان به راحتی با موضوعات ارتباط برقرار کنند.

حجت الاسلام شریفی اظهار کرد: بنده سه مؤلفه عمده علوم انسانی یعنی توصیف، تفسیر و تبیین را از یکدیگر تفکیک کردم زیرا به عقیده بنده در هم آمیختگی در این سه حوزه بسیار زیاد است.

نویسنده کتاب روش شناسی علوم انسانی اسلامی در پایان تصریح کرد: با توجه به موضوعات در کتاب قبلی خود به این نتیجه رسیدم که پرسش‌های اصلی که علوم انسانی باید به آنها جواب بدهد، عبارت است از چیستی، چگونگی، چرایی، معنایابی و معناکاوی، پیش‌بینی، ارزشیابی و کنترل و جهت دهی. برای استخراج اصول روش شناختی باید این مسائل را مورد توجه قرار دهیم. از همین رو عنوان کتاب جدیدم یکی از فصل‌های کتاب قبلی‌ام بود و تصمیم دارم کتاب بعدی‌ام که به عنوان سه گانه درخواهد آمد در حوزه روش نظریه پردازی علوم انسانی اسلامی و چگونگی و روش استنباط علوم انسانی اسلامی باشد که ان شاء الله توسط ناشر مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا چاپ و منتشر می‌شود.

کتاب «روش‌شناسی علوم انسانی اسلامی» را می‌توانید از فروشگاه‌های پاتوق کتاب در سراسر کشور، فروشگاه‌های کتاب موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) و یا دبیرخانه‌ی کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی (تهران و قم) تهیه فرمایید.