محمد فتحعلی‌خانی،

استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

محمد امین هنرور،

کارشناس ارشد فلسفۀ علم از دانشگاه صنعتی شریف، پژوهشگر گروه فلسفۀ علوم انسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،

چکیده

این پژوهش تأملی است بر بایسته‌ها و پیش‌نیازهای تحول علوم انسانی؛ و با تمرکز بر علوم اجتماعی می‌کوشد با شناسائی ویژگی‌های این علوم از یکسو و در‌نظر‌داشتن علوم اجتماعی اسلامی به‌عنوان هدف تحول، رویکردی نو و جامع را عرضه کند. رویکردی که بر تحول نظام تولیدِ علم تمرکز داشته و لازمۀ دست‌یابی به علم مطلوب را درگرو ورود نهاد تولیدِ علم به‌ عرصۀ نوآوری هدفمند برای حل مسائل عینی اجتماعی در چهار سطح: روش، نظریه، هندسۀ معرفتی و نظام تولید علم می‌داند. فرایندی دیالکتیکی میان عینیت اجتماعی و تولید علم که در مسیر دستیابی به علوم اجتماعی مبتنی بر مبانی نظری و فرهنگ اسلامی ایرانی است.

کلیدواژه‌ها: تحول علوم انسانی، نظام تولید علم، علوم اجتماعی، تکنولوژی، تکنولوژی اجتماعی.

کتاب‌نامه

پایا، علی. ۱۳۹۰٫ «ملاحظاتی نقادانه دربارۀ دو مفهوم علم دینی و علم بومی» در: علم دینی دیدگاه‌ها و ملاحظات، نوشتۀ سیدحمیدرضا حسنی و سید محمدتقی موحدابطحی و مهدی علی‌پور، قم. انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. چاپ پنجم. ویراست دوم.

پوپر، کارل ریموند. ۱۳۶۹٫ جستجوی ناتمام. ترجمۀ ایرج علی‌آبادی. ویراستار ضیاء موحد. تهران. سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. چاپ نخست.

داوری‌اردکانی، رضا. ۱۳۹۱٫ سیر تجدد و علم جدید در ایران. تهران. مؤسسۀ فردایی دیگر. چاپ نخست.

سایر، آندرو. ۱۳۸۵٫ روش در علوم اجتماعی ـ رویکرد رئالیستی. ترجمۀ عماد افروغ. تهران. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. چاپ نخست.

سیف، احمد. ۱۳۷۹٫ پیش درآمدی بر استبدادسالاری در ایران. تهران. نشر چشمه. چاپ دوم.

فتحعلی‌خانی، محمد. ۱۳۷۷٫ «فارابی» در: آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن. زیر نظر علیرضا  اعرافی. تهران. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی. چاپ نخست.

فارابی، ابونصر. ۱۹۹۱م. آراء اهل المدینهًْ الفاضلهًْ. بیروت. دارالمشرق. الطبعهًْ الأولی.

ـــــــــــــ . ۱۳۶۶هـ.ش. السیاسهًْ المدنیهًْ الملقب بمبادیء الموجودات. تهران. انتشارات الزهراء. الطبعهًْ الأولی.

Collins, Harry, Pinch, Trevor. 2012. The Golem: What You Should Know About Science. New York. Cambridge University Press. Second Edition.

Golshani, Mehdi. 2004. Issues in Islam and Science. Tehran. Institute for Humanities and Cultural Studies. First Edition.

Rawls, John. 1999. A Theory of Justice. New York. Oxford University Press. First Edition.