به گزارش روابط عمومی دبیرخانه کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی به نقل ازمجمع عالی علوم انسانی اسلامی، حجت الاسلام احمد رضا یزدانی مقدم، امروز در نشست تبیین نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و تداوم آن در در علوم انسانی اسلامی که در دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم در قم برگزار شد گفت: فلسفه سیاسی دانشی است که موضوع آن، سیاست و روش آن فلسفی است؛ یعنی تحلیل فلسفی از موضوعات سیاسی ارایه می دهیم.
وی افزود: در این جا این سوال پیش می آید که علامه در این خصوص مباحثی داشته است یا خیر؟ امروزه این پرسش در خصوص همه فلاسفه مطرح است؛ راه حل آسان و پذیرفته شده آن است که متنی که اهل این دانش، آن متن را فلسفه سیاسی به شمار می آورند را به عنوان فلسفه سیاسی قرار می دهیم که از جمله آنها جمهور و سیاست افلاطون و ارسطو است.
استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: محور بحث فلسفه سیاسی، تحلیل فلسفی موضوع حکومت و قانون است و ازاین حیث مرحوم علامه با مقاله ولایت و زعامت و همچنین مباحث مهم تفسیری ذیل چندین آیه یک فیلسوف سیاسی به شمار می روند.
وی اظهارکرد: مرحوم علامه یک فیلسوف سیاسی بزرگ در عصر معاصر به حساب می آیند زیرا مبانی فلسفی خاصی را در حوزه سیاسی مطرح می کنند؛ ایشان در مبانی فلسفی خود به شیوه ای جالب پایه گذاری تفکرات فلسفی سیاسی و حتی روابط بین المللی را در قالب نوع تفکر خاص خود بیان می کنند.
پژوهشگر فلسفه گفت: نظریه ادراکات اعتباری نظریه ای است که ایشان از نجف و در مقاطع مختلف این بحث را مطرح کردند؛ ایشان یک مبنای نظری مهم به نام ادراکات اعتباری دارند که در تفسیر نیز ارایه کرده اند.
یزدانی مقدم اظهارکرد: ایشان از نظریه ادراکات اعتباری در حداقل ۵ حوزه دانشی از جمله فقه و اصول و… استفاده می کنند؛ این بنیاد نظری وقتی وارد دانش های گوناگون میشود کلیت دیدگاه فلسفی ایشان را متجلی می کند.
وی افزود: مرحوم علامه بیان می کنند که ما واقعیت را می خواهیم ولی به واقعیت دسترسی نداریم و به جای واقعیت به علم بسنده می کنیم ولی معمولا علم نیز به دست ما نمی آید و به همین خاطر ظن اطمینانی را اعتبار به علم می کنیم.
استاد حوزه کرد: ایشان بیان می کنند که بین ما و جهان خارج، قطع ارتباطی وجود ندارد؛ ایشان ارتباط علم با واقعیت را بیان می کنند؛ ایشان مفهومی به نام تفکر اجتماعی مطرح می کنند؛ این مفهوم تفکر اجتماعی در جلد چهارم المیزان وجود دارد؛ همچنین در مذاکرات با هانری کربن نیز از این مبحث نام می برند؛ یکی از افراد نامه تندی به ایشان می نویسد و ایشان نیز پاسخ نرمی به انامه ایشان دادند ولی مرحوم علامه نیز دیگر از این واژه استفاده نکردند.
پژوهشگر فلسفه گفت: مبحث تفکر اجتماعی به این بحث می پردازد که انسان که موجودی اجتماعی است و باید تعلق اجتماعی داشته باشد و منفعت اجتماع و ضرر اجتماع را منفعت خود و ضرر خود تلقی می کند؛ مرحوم علامه بیان می کند که این اجتماع را باید با تفکر اجتماعی یعنی همفکری همه جامعه اداره کنیم؛ زمانی می توانیم از تفکر اجتماعی استفاده کنیم که قائل به رئالیسم اجتماعی باشیم.
یزدانی مقدم اظهارکرد: کل نظریه ادراکات اعتباری برای استفاده از مفهوم استخدام است که این مفهوم بسیار مهم است؛ در مقاله ششم، با یک تقسیم سه بخشی از نظریه ادراکات اعتباری روبرو هستیم؛ بخش اول در خصوص نوع آفرینش ادراکات اعتباری است؛ بخش دوم مرتبط به آن است که ادراکات اعتباری چگونه تکثیر می یابند.
وی افزود: علامه طباطبایی بیان می کند که ما در خصوص حسن قبح فعل به معنی صدور از فاعل صحبت می کنیم و در آنجا توضیح می دهد که حسن قبح فعل فی نفسه یک مساله دیگر است؛
استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: بخش سوم این نظریه آن است که این ادراکات اعتباری چه هدفی را تعقیب می کند؟ هدف آن ایجاد تحولاتی در سطح جهان است یعنی نسبت به من و ماده خارجی انفعالاتی ایجاد شود زیرا همه مخلوقات دارای حرکت جوهری هستند؛ حرکت جوهری در گروهی از موجودات که دارای شعور هستند توسط ادراکات اعتباری رخ می دهد.
پژوهشگر فلسفه گفت: مفهوم استخدام پیش از علامه در گفتار فارابی و ابن سینا و… آمده است؛ علامه بیان می کند که خداوند انسان را خلق کرد و به او قدرت فهم واقعیات را دارد و این قدرت نیز برای این است که انسان در حقایق خارجی تصرف کند تا به کمال سعادت خود برسد؛ در اینجا انسان با ادراکات اعتباری در جهان هستی ورود می کند تا به حقیقت برسد.
یزدانی مقدم اظهارکرد: ایشان از این بحث به عدالت اجتماعی می رسند؛ ایشان از مفهوم استخدام برای تعریف عدالت اجتماعی، ارزیابی دین الهی، چگونگی حکومت و روابط سیاسی و اقتصادی داخلی و بین المللی استفاده می کند؛ ایشان تحلیل روابط بین المللی خود را نیز در این خصوص بیان می کند.
انتهای پیام