ابوالفضل ساجدی

عضو هیات علمی موسسه امام خمینی ره

چکیده

بخشی از اسیبهای علوم انسانی ناظر به روش تحقیق در این علوم است.  این نوشتاردر پی آن است که برخی از آسیبهای روش شناختی علوم انسانی را اشکار سازد و آثار آن را در نگرش منفی  روانشناسان و جامعه شناسان به  دین نشان دهد. پرورش علوم انسانی در دامن ماده گرایی  آثار خاصی در روش پژوهش در این علوم و نوع موضع گیریهای جمعی از اندیشمندان آن در قبال دین برجای نهاده است.  تکیه انحصاری بر روش تجربی متاثر از تفکرات پوزیتیویستی به علوم است که به نوعی به حاکمیت انسان شناسی تجربی در علوم انسانی منجر شده است.  نگاه عینی به نتایج تجربی علوم  انسانی، غفلت از صدق گرایی و استدلال گرایی از دیگر اسیبهای روش شناختی این علوم تلقی می شود.  اینگونه روش شناسی سبب رویکرد منفی جمع کثیری از روانشناسان و جامعه شناسان به دین شده است. مقاله پیش روی از جهت جمع  آوری اطلاعات، کتابخانه ای و از جهت کسب و تبیین یافته ها، توصیفی و تحلیلی است.

کلید واژگان: علوم انسانی ، آسیب شناسی، نظریات صدق ، کارکرد گرایی، روش شناسی تحقیق، روانشناسی دین ، جامعه شناسی دین

منابع

1.  استور، آنتونی، فروید، ترجمه حسن مرندی، تهران، طرح نو، ۱۳۷۵
2. استیونسن، لسلی، هفت نظریه درباره طبیعت انسان، ترجمه بهرام محسن پور، تهران، انتشارات رشد، ۱۳۶۸
3. انگلس، فریدریک ، لودویگ فویر باخ و پایان فلسفه کلاسیک آلمانی، ترجمه مرضیه احمدی، بی جا، گام، بی تا
4. آیزنک،  هانس یورگن ، افول امپراتوری فرویدی، ترجمه یوسف کرمی، سمت، تهران، ۱۳۷۹
5. پی یتر، آندره، مارکس و مارکسیم، ترجمه شجاع الدین ضیائیان، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۶۰٫
6.  توسلی، علام عباس، نظریه های جامعه شناسی، سمت، تهران، ۱۳۶۹
7. خرمشاهی، بهاء الدین، نظرى اجمالى و انتقادى به پوزیتیویسم منطقى، شرکت انتشارات علمى و فرهنگى
8. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه،  مکتبهای روانشناسی و نقد ان، سمت، تهران، ۱۳۶۹
9. ساجدی، ابوالفضل،  «هویت‌شناسی دین در اسلام و غرب» در: اندیشه‌های فلسفی، سال اول، شماره سوم، پاییز ۱۳۸۴، ص ۵۳ ـ ۸۱٫
10. فروم،  اریک ، انسان براى خویشتن، ترجمه اکبر تبریزى، چ سوم، تهران، بهجت، ۱۳۸۵٫
11. فروم، اریک، گریز از آزادی، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران، مروارید، ۱۳۷۰
12. فروید، زیگموند ، اینده ی یک پندار، ترجمه هاشم رضی، موسسه انتشارات اسیا، ۱۳۷۵
13. فروید، زیگموند، تمدن و ملالت های آن، ترجمه محمد مبشری، نشر ماهی، تهران، ۱۳۸۳
14. کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، مترجم داریوش آشوری، ج۷ ، تهران، سروش، ۱۳۶۷٫
15. گلزاری،محمود، ۱۳۸۰،ماهنامه پگاه ، تیر ماه.
16. گلشنی، مهدی،۱۳۸۷/۰۴/۲۲،مصاحبه با روزنامه کیهان.
17. مارکس، کارل، در باره مسئله یهود، گامی در نقد فلسفه حق هگل، ترجمه مرتضی محیط، تهران نشر دختران، ۱۳۸۱
18.   ماکسیم رودنسون، اسلام و سرمایه‏دارى، ترجمه محسن ثلاثی،شرکت سهامی انتشار کتب جیبی، ۱۳۵۸
19.   مرتضی مطهری، مجموعه آثار، ج۳ و ۱۳، انتشارات صدرا، قم، ۱۳۶۸
20. مصباح یزدی، قلمرو دین، سایت اندیشه قم:http:// andishe%20qom%2082-10-13/Index.htm
21.  مک کویری، جان، تفکر دینی در قرن بیستم، ترجمه عباس شیخ شعاعی و محمد محمدرضایی، ص۲۱۸، دفتر تبلیغات، قم ۱۳۷۵
22. مورنو،  آنتونیو، یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمه داریوش مهرجویی، تهران نشر مرکز، ۱۳۷۶
23. Murphy، Nancey. Beyond Liberalism and Fundamentalism، How Modern and Postmodern Philosophy Set the Theological Agenda، Pennsylvania: Trinity Press International، ۱۹۹۶
24. Brown, Stuart, Diane Collinson, and Robert Wilkinson. eds. Biographical Dictionary of Twentieth-Century Philosophers. London and New York: Routledge, 1996.
25. Ayer, A. J. Language, Truth, and Logic, New York: Dover Publications, 1949
26. Lindbeck, George A, The Nature of Doctrine، p134.