محمدحسین خلوصی[۱] [۱]. فارغالتحصیل سطح چهار جامعه المصطفی (ص) العالمیه و دانشجوی دکتری فلسفه سیاسی اسلامی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. چکیده سازماندهی حقوق و تعهدات متقابل فرد و جامعه از مهمترین بسترهای فکری فیلسوفان سیاسی بوده است. شهروندی در فلسفه سیاسی اسلامی بر بنیان حقیقت استوار است. بنیادهای معرفتیِ حقایقِ سیاسی توسط قوه […]
مؤلفههای مشارکت حوزه علمیه و آموزشوپرورش بهمنظور بسترسازی در توسعه علوم انسانی اسلامی
دکتر محمدحسن حسنی[۱] [۱]. محمد حسن حسنی-پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش- تهران-ایران. چکیده با توجه به بازگشت معنویت به دنیای پسامدرن، برای پرکردن خلأ معنویت و بهمنظور مقابله با جهتگیریهای متفاوت معنویتِ سکولار، نیاز است تا پیامهای سازندهای که ازسوی خداوند متعال ازطریق وحی برای انسان ارسال شده است درک و در عرصه عمل اجرا […]
“درآمدی بر نقش نظام رسمی تعلیم و تربیت اسلامی در تأمین منابع انسانی”
ولی الله نقی پور فر هیئت علمی دانشگاه قم چکیده نظام تعلیم و تربیت رسمی در اسلام مبتنی بر مراحل رشد، ۴ مقطع دارد که هر یک از این مقاطع شش و هفتساله است؛ مقاطع ششساله ناظر به تعلیم و تربیت دختران و مقاطع هفتساله ناظر به تعلیم و تربیت پسران است. از مقطع شکلگیری […]
رابطه دین و تربیت
علیهمت بناری[۱] [۱]. عضو هیئت علمی جامعهالمصطفی العالمیه. جمهوری اسلامی ایران، قم چکیده دین از دیرباز در زندگی بشر نقشی حیاتی داشته است و بهویژه دینداران آن را ضامن سعادت دنیا و آخرت خود میپنداشتهاند. با پیشرفت چشمگیر دانشهای بشری و پیچیدهترشدن زندگی بشر رابطه دانشهای بشری و دین اهمیت بیشتری یافته است و این […]
نقدی بر جنبشهای اجتماعی نوین در ایران
سید سعید زاهدانی[۱] زهرا معاون[۲] [۱]. دانشیار جامعهشناسی و عضو پژوهشکده تحول در علوم انسانی دانشگاه شیراز. شیراز. ایرن. [۲]. دانشجوی دکترای تغییرات اجتماعی دانشگاه شیراز و عضو پژوهشکده تحول در علوم انسانی. شیراز. ایران. چکیده در چند دهه اخیر، ظهور جنبشهاى اجتماعى و شیوههاى جدید بیان خواستها و اعتراضها، گستره متنوعى از اشکال رفتار […]
بررسی مقوله سبک زندگی ذیل جریان فکری تمدنگرایان اسلامی
سید سعید زاهد[۱] مریم مومنی[۲] [۱]. دانشیار بخش جامعهشناسی دانشگاه شیراز و رئیس پزوهشکده تحول در علوم انسانی دانشگاه شیراز. شیراز. ایران. [۲]. دانشجوی کارشناسی ارشد جامعهشناسی دانشگاه شیراز. شیراز. ایران. چکیده در این مطالعه سعی در بررسی مقوله سبک زندگی ذیل جریان فکری تمدنگرایان اسلامی شده است. در ابتدا نسبت انقلاب اسلامی […]
رویکرد مسجدمحوری در تأسیس شبکههای اجتماعی اسلامی
رضا رضائیتبار[۱] .[۱] کارشناس ارشد مدیریت اجرایی. پردیس فارابی دانشگاه تهران. قم. ایران. چکیده رویکرد مسجدمحوری برگرفته از الگوی محلهمحوری در تعاملات اجتماعی بوده و بر احیای هویت محلهای با مدیریت اسلامی و سنت نبوی در صدر اسلام تأکید میکند. در این مقاله از مفهوم شبکهسازی و شبکههای اجتماعی در دو فضای واقعی (با […]
روشهای نهادینهسازی رفتار از دیدگاه اسلام
فریبا شایگان[۱] حیدر سهرابی[۲] [۱]. دانشیار دانشگاه علوم انتظامی امین. تهران. ایران . [۲]. استادیار دانشگاه علوم انتظامی امین. تهران. ایران. چکیده اجتماعیکردن اعضای جامعه و نهادینهکردن ارزشها و فرهنگ جامعه در افراد یکی از مباحث مهم جامعهشناسی است که بسیاری از اندیشمندان این حوزه بهنحوی به آن پرداختهاند و اکثر آنچه در این […]
جامعهشناسی «در» اخلاق اسلامی و نسبت آن با جامعهشناسی اخلاق
مسعود صادقی[۱] [۱]. پژوهشگر. دانشجوی دکترای فلسفه اخلاق. دانشگاه قم. قم. ایران. چکیده در این نوشتار اول، موضوع جامعهشناسی اخلاق و مسائل اصلی آن که عبارتاند از رابطه طبقه، قدرت و اقتصاد با اخلاق و میزان مطابقت رفتاری اخلاق آرمانی و ادعایی جامعه با اخلاق نهادینه در آن و ربط اخلاق با میزان مدرنیت یا […]
مختصات خانواده اسلامی (قرآنی) در رویکرد (فلسفی) رئالیسم
رضا نظریان[۱] [۱]. کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی کرج. ایران. چکیده خانواده واحدی اجتماعی است که براساس ازدواج پدید میآید. در یک تقسیمبندی عام، برحسب اینکه خانواده چه نوع واحد اجتماعی است، سه رویکرد متفاوت طبیعی، توافقی و رئالیستی بهوجود آمده است. خانواده اسلامی دارای مختصاتی است که بیشازهمه در رویکرد رئالیستی قابل […]
زمینهها و بسترهای اجتماعی شکلگیری علم بومی
علی حسین حسین زاده[۱] محمدعلی مومبینی[۲] ایرج موبینی[۳] عباس تقی پور[۴] [۱]. دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز. اهواز. ایران. [۲]. کارشناس ارشد جامعهشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. اهواز. ایران. [۳]. کارشناس ارشد الهیات فقه و حقوق دانشگاه پیام نور قم. قم. ایران. [۴]. دانشجوی کارشناسی ارشد جامعهشناسی دانشگاه تهران. تهران. ایران. […]
رویکردی نو در ارائه مدل تحلیل جامع پدیدههای اجتماعی
حسینعلی رمضانی[۱] مهدی ناظمی اردکانی[۲] علیرضا پیروزمند[۳] [۱] – عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین (ع)، نویسنده مسئول [۲] – دانشیار دانشگاه جامع امام حسین (ع) [۳] – عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم چکیده: عالم انباشته از پدیدههای مختلفی است که همه آنها یک ویژگی مشترک دارند؛ اینکه یک سِیر وجود تا […]
نقشه جامع تدوین جامعهشناسی اسلامی
محمدعارف محبی[۱] [۱]. کارشناسی جامعهشناسی، ارشد کلام و دانشآموخته سطح چهار جامعهالمصطفی چکیده علم در سیر طبیعی خود بر پایه تقاضاهای تراکمیافته شکل میگیرد. تکیهگاه طبیعی راهبردهای معطوف به تولید علم دینی، اصل «کشش تقاضا» است و ضروری است که اصل «فشار علم» و دخالت ارادی برای تسریع این فرایند، بهشکل منطقی تنظیم گردد. بر […]
گفتاری درباره جامعهشناسی اسلامی
محمدعارف محبی[۱] [۱]. کارشناسی جامعهشناسی، ارشد کلام و دانشآموخته سطح چهار جامعهالمصطفی. قم. ایران. چکیده جامعهشناسی اسلامی بر بنیان تفکر اجتماعی اسلام شکلگرفته و ریشههای نیرومندی در مطالعات اجتماعی مسلمانان دارد. در این پژوهش سعی شده است که الگوی کلی از جامعهشناسی اسلامی برمبنای انسانشناسی، دینشناسی، معرفتشناسی و ماهیت جامعه از منظر اسلام، ارائه شده […]
مقاله نظریهپردازانه جامعهشناسی اسلامی یا مسلمان (رویکرد سهوجهی)
سید سعید زاهد زاهدانی[۱] [۱]. دانشیار جامعهشناسی و عضو پژوهشکدۀ تحول و ارتقاء علوم انسانی دانشگاه شیراز. شیراز. ایران. چکیده از نیمۀ دوم قرن نوزدهم میلادی جوامع اسلامی در معرض تهاجم گستردۀ کشورهای اروپایی قرار گرفتهاند. این تهاجم با عنوان استعمار (آبادکردن) با حضور مستقیم نظامی و در ادامه با بهکارگیری مدیران بومی با نام […]
بررسی رابطه اضطراب مرگ با جهتگیری دینی در میان دانشجویان مسلمان ایرانی
ناصر آقابابائی[۱] فرامرز سهرابی[۲] حسین اسکندری[۳] احمد برجعلی[۴] نورعلی فرخی[۵] [۱]. دکترای روانشناسی عمومی، دانشگاه علامه طباطبائی. تهران. ایران. [۲]. استاد دانشگاه علامه طباطبائی. تهران. ایران. [۳]. دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی. تهران. ایران. [۴]. دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی. تهران. ایران. [۵]. دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی. تهران. ایران. چکیده هدف این پژوهش بررسی رابطه اضطراب مرگ […]
سعادتنگری و لذتنگری بر روی پیوستار: کمّیسازی سبک لذتبری سعادتنگر براساس یک مدل مفهومی در منابع اسلامی
مهدی عباسی[۱] هادی بهرامی احسان[۲] [۱]. عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم قرآن و حدیث. دانشجوی دکترای روانشناسی. مؤسسۀ آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره). قم. ایران . .[۲] دانشیار دانشگاه تهران. تهران. ایران. چکیده هدف پژوهش حاضر ارائه ابزاری برای کمّیسازی سبک لذتبری براساس یک مدل مفهومی در منابع اسلامی است. این مدل مفهومی، لذتبری را […]
اثربخشی درمان شناختیـرفتاری مبتنیبر پیشفرضهای خداپنداره، خودپنداره و آخرتپنداره بر نشانههای اختلال وسواسـبیاختیاری: گزارش موردی
حسن انصاری[۱] مسعود جانبزرگی[۲] [۱]. دانشجوی دکترای روانشناسی. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. قم. ایران. [۲]. دانشیار گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. قم. ایران. چکیده هدف پژوهش حاضر معرفی الگوی درمانی شناختیـرفتاری اختلال وسواسـبیاختیاری مبتنیبر پیشفرضهای مذهبی اصلاح خداپنداره (بررسی، تحلیل و اصلاح خداپنداره فرد مانند خدای سریعالعقاب، غضبکننده، طردکننده، رهاکننده در خطرات و…)، خودپنداره […]
رابطه کارآمدی خانواده اسلامی با بهزیستی روانی در دانشجویان و طلاب شهر قم
جعفر هوشیاری[۱] محمد مهدی صفورایی پاریزی[۲] .[۱] دانشجوی دکترای قرآن و روانشناسی جامعه المصطفی العالمیه، عضو گروه علوم تربیتی مؤسسه آموزش عالی بنت الهدی. .[۲] دانشیار روانشناسی تربیتی، عضو هیأت علمی جامعه المصطفی العالمیه. قم. ایران. چکیده خانواده متعالی بستر تکامل فردی و اصلاح جامعه میباشد. اسلامی بودن شرط تعالی خانواده، و بهزیستی روانی یکی […]
بررسی رابطه نگرش مذهبی با تحریفات شناختی و علاقه اجتماعی زوجین شهر اصفهان
نرجس تقی زاده[۱] رضوان السادات جزایری[۲] .[۱]دانشجوی کارشناسی ارشد مشاور خانواده دانشگاه اصفهان، (نویسنده مسئول). اصفهان. ایران. [۲]. عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان. اصفهان. ایران. چکیده دین و مذهب یکی از اموری است که تأثیر انکارناپذیری بر زندگی انسان دارد. یکی از ابعاد دین و مذهب، افکار و نگرشهایی است که فرد مطابق با دین […]
بررسی اثر بخشی گروهدرمانی معنویـمذهبی با تأکید بر آموزههای اسلام بر کاهش اضطراب فراگیر دانشجویان
سمیه کوپانی[۱] سید محمدرضا تقوی[۲] [۱]. کارشناس ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه شیراز (نویسنده مسئول). شیراز. ایران. [۲]. دکترای روانشناسی بالینی، استاد دانشگاه شیراز و عضو پژوهشکده تحول و ارتقای علوم انسانیـاجتماعی دانشگاه شیراز. شیراز. ایران. چکیده هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی گروهدرمانی معنویـمذهبی با تأکید بر آموزههای اسلام بر کاهش اضطراب فراگیر دانشجویان […]
هوش معنوی و مهارت حل مسئله
مرضیهالسادات سجادی نژاد استادیار گروه روانشناسی. اراک. ایران صغری اکبری چرمهینی استادیار گروه روانشناسی. اراک. ایران چکیده فرهنگهای دینی غیر از اسلام معنویت و مذهب را دو مقوله جدا از هم میدانند. در این فرهنگها افراد غیرمذهبی نیز میتوانند معنوی باشند. درحالیکه از منظر اسلام میان دینداری و معنویت جدایی نیست و معنویت صحیح […]
بررسی رابطه دلبستگی به خدا، صبر و عزت نفس در دانشجویان دانشگاه تهران
باقر غباریبناب استاد دانشگاه تهران، فاطمه نصرتی استادیار دانشگاه تهران، محمدرضا بزرگی کارشناس ارشد روانشناسی چکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط میان سبکهای دلبستگی به خدا، صبر و عزت نفس در بین دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تهران است. بههمین منظور با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای تعداد ۱۶۹ دانشجو (۸۴ پسر و […]
بررسی رابطه کیفیت دلبستگی به والدین و دلبستگی به خدا با تابآوری در دختران
باقر غباریبناب دانشیار دانشگاه تهران. تهران. ایران. فاطمه نصرتی استادیار دانشگاه تهران. تهران. ایران. شیرین نوفرستی کارشناس ارشد روانشناسی کودکان استثنایی. تهران. ایران. چکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه کیفیت دلبستگی به والدین و کیفیت دلبستگی به خدا با تابآوری در دختران آسیبدیده بیسرپرست و بدسرپرست شهرستان سربیشه است. طرح پژوهشی حاضر ازجمله تحقیقات […]
بت و بتپرستی: سرطان روانی و معنوی انسان معاصر
باقر غباریبناب[۱] فاطمه نصرتی[۲] [۱]. استاد دانشگاه تهران. تهران. ایران. [۲]. استادیار دانشگاه تهران. تهران. ایران. چکیده در طول تاریخ مبارزه با بت و بتپرستی هدف اصلی انبیا بوده است تا اینکه راه شکوفایی و رسیدن انسانها به کمال را هموار کنند. تکرار این صورت ازلی در ادوار مختلف تاریخی مورد بحث و بررسی قرار […]
ویژگیهای شخصیتی (روان آزردهگرایی، پرخاشگری و برونگرایی) پیشبینیکننده تصویر خدا
مریم چترائی *دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه پیام نور اصفهان، واحد نجف آباد نگار کریمیان دکترای روانشناسی، دانشگاه اصفهان، مدرس دانشگاه پیام نور، واحد دولت آباد چکیده با توجه به اینکه ویژگیهای شخصیتی میتواند نقش تعیینکنندهای بر دیدگاه فرد به خداوند و زندگی او داشته باشد، پژوهش حاضر قصد دارد سهم روان آزردهگرایی، پرخاشگری و […]
مدل رابطه رفتاری زوجین با رویکرد اسلامی
عاطفه حیرت[۱] مریم السادات فاتحی زاده؛ سید احمد احمدی[۲] فاطمه بهرامی؛ عذرا اعتمادی[۳] .[۱]دکترای مشاوره دانشگاه اصفهان. اصفهان. ایران. [۲]. عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان (اساتید راهنما). اصفهان. ایران. [۳]. عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان (اساتید مشاور). اصفهان. ایران. چکیده رفتار زوجین با یکدیگر از مهمترین عوامل سرنوشتساز در کیفیت زناشویی است. هدف این […]
بررسی مؤلفه سازگاری مدل هوش هیجانی بار-ان و روشهای پرورش آن در سنّت و سیره امام علی (علیهالسلام)
آزاده جعفری[۱] امیرحسین بانکی پورفرد[۲] سیده راضیه طبائیان[۳] [۱]. کارشناسی ارشد رشته نهج البلاغه دانشکده اهل البیت (علیهمالسلام) دانشگاه اصفهان. اصفهان. ایران. [۲]. استادیار دانشکده اهل بیت دانشگاه اصفهان. اصفهان. ایران. [۳]. استادیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان. اصفهان. ایران. چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی و استخراج روشهای پرورش مؤلفه سازگاری مدل هوش هیجانی بار-ان بود. […]
ساخت و اعتباریابی آزمون اولیه مهارت حل مسئله براساس منابع اسلامی
جعفر علیگلی فیروزجائی[۱] محمدرضا احمدی[۲] رحیم میردریکوندی[۳] [۱]. کارشناس ارشد روانشناسی خانواده. مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). قم، [۲]. استادیار گروه روانشناسی. مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). قم، ایران. [۳]. استادیار گروه روانشناسی. مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). قم، ایران. چکیده این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه مهارت […]
مقایسه الگوی خلاقیت در اسلام با الگوهای مطرح در روانشناسی
جعفر علیگلی فیروزجائی[۱] [۱]. دانشجوی دکتری قرآن و روانشناسی دانشگاه المصطفی. قم، ایران. چکیده درک روشنتر از عناصر شکلدهندۀ خلاقیت و رابطه آنها با یکدیگر به والدین، مربیان و مدیران یاری میدهد تا هرچه بیشتر تفکر خلاق را رشد دهند و از موانع آن پیشگیری کنند. الگوهای موجود از خلاقیت مدعی تبیین خلاقیت هستند؛ بااینحال، […]