. چهارمین کنگره | کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی
| امروز جمعه, ۱۴ اردیبهشت , ۱۴۰۳ | Friday, 3 May , 2024 |
فارسی English

مرور ادبیات مطالعات سبک زندگی در آثار برخی متفکران مسلمان

سیدمحمدتقی موسوی ‎فر دانشجوی دکتری رشته تفسیر، دانشگاه قم، ایران، قم Mosavifar88@gmail.com چکیده دین مبین اسلام به منزله واپسین دین الهی و کامل‌ترین برنامه تأمین‌کننده سعادت دنیا و آخرت بشر برای برنامه‎ ریزی امور روزمره و مسائل زندگی، مبنا اصل یا راهکار عملی ارائه می‌دهد. در منابع اصیل اسلامی، «سبک زندگی» با کلیدواژگان ادب و […]

آرامش زن در خانواده: مطالعه‌ موردی زنان میانسال و متأهل شیراز

سید سعید زاهد زاهدانی دانشیار بخش جامعه‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران zahedani@shirazu.ac.ir سیده فاطمه ساجدی کارشناس ارشد مطالعات زنان، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران Fa.sajedi64@gmail.com چکیده آرامش زنان در خانواده یکی از نشانه‌های سلامت خانواده است. هدف: این پژوهش مطالعه چگونگی رسیدن زنان متأهل به آرامش در خانواده دارای فرزند شهر شیراز، با توجه به روابط […]

نسبت عدالت طبقاتی و بافت فیزیکی شهر پس از ورود اسلام به ایران

سیدسعید زاهد زاهدانی دانشیار بخش جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز و عضو پژوهشکده تحول در علوم انسانی دانشگاه شیراز zahedani@shirazu.ac.ir مهدی مقدسی کارشناس ارشد جامعه شناسی mhdimoghaddasi@gmail.com چکیده در مقاله حاضر، تحولات بافت فیزیکی شهرهای ایرانی پس از ورود اسلام به این کشور، و علت یا علل اصلی این تحولات بررسی می‌شود. پژوهش انجام‌شده با ارائه این […]

معضل تکثر پارادایمی در نظریه‌های جامعه‌شناسی و راه‌حل‌های تلفیقی

قربان‌علی فکرت دانش‌پژوه مقطع دکتری جامعه‌شناسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، قم، ایران qa.fekrat@gmail.com چکیده جامعه‌شناسی از همان بدو تأسیس با معضل تکثر نگرشی و روشی پیوند خورده است؛ کنت و دورکیم و تا حدودی اسپنسر پدیده‌های اجتماعی را بسان پدیده‌های طبیعی می‌پنداشتند و ازهمین‌رو روش‌های پذیرفته‌شده در علوم طبیعی را برای مطالعه […]

بررسی میزان همدلی گزاره‌های بنیادین جامعه‌شناسی با دینِ اسلام

محمدمسعود سعیدی عضو هیئت علمی و استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشکده اسلام تمدنی، گروه حکمت و کلام جدید، رشتۀ تخصصی جامعه‌شناسی دین، مشهد، ایران m.saeedi@isca.ac.ir چکیده در بحث از علم اسلامی، اگر طبق نظری مشهور، اخذ گزاره‌های بنیادی علم از منابع اسلامی را ملاک اسلامی بودن آن علم بدانیم، میزان تعارض نداشتن گزاره‌های […]

درآمدی بر وظایف روابط عمومی از منظر قرآن کریم

روح‎الله داوری (نویسنده مسئول) دانشجوی دکتری رشته تفسیر تطبیقی دانشگاه قم، ایران، قم rdavari68@gmail.com عباس مصلایی‌ پور یزدی دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق علیه السلام  amusallai@gmail.com چکیده پرسش اصلی این نوشتار آن است که روابط عمومی از منظر قرآن کریم چه وظایفی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش، پس از تبیین […]

پدیدارشناسی گونه‌های دین‎داری دانشجویان

صابر  جعفری کافی‌آباد (نویسنده مسئول) دانشجوی دکتری رشته جامعه‌شناسی نظری- فرهنگی دانشگاه تهران، ایران، تهران saberjafari65@ut.ac.ir محمد سیدغراب کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، ایران، تهران seyed466@yahoo.com چکیده از پیشرفت‌های جامعه‌شناسی دین، فرارَوی از الگوهای صلب و تک‌بعدی «دین‎داری» به ‌سمت الگوهای پیچیده‌تر دین‎داری یا «دین‎داری‌ها» است. فاقد قدر مشترک‌ بودن افرادی با الگوهای […]

انواع اطلاع‌رسانان و کارکرد آنان از منظر قرآن

 نوروز شفیع‌تبار سماکوش استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران، n.shafitabar@yahoo.com   حمید قاضی‌زاده استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران، ghazi.hamid@gmail.com  حیدر مختاری (نویسندۀ مسئول) استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران،  mokhtariazad@gmail.com چکیده قرآن در همه مسائل و برای تمامی دوران‌ها نکاتی ارزنده […]

بازشناسی و عیارسنجی دو روایت رئالیستی برای تبیین جنبش اجتماعی

 رضا نظریان کارشناس ارشد جامعه‎شناسی دانشگاه خوارزمی، ایران، کرج  rezanzr45@gmail.com چکیده جنبش اجتماعی[۱] نمونه‌ای از یک کنش جمعی اثرگذار است؛ اما در چه شرایطی کنش جمعی اثرگذار به وقوع می‌پیوندد و چگونه تاریخ توسط انسان‌ها تحول می‌یابد؟ با مروری بر نظریات جامعه‌شناسان در این باره درمی‌یابیم که پاسخ‎های متفاوتی به این پرسش‌ داده شده است. […]

بازشناسی و عیارسنجی دو روایت رئالیستی برای تبیین جنبش اجتماعی

 رضا نظریان کارشناس ارشد جامعه‎شناسی دانشگاه خوارزمی، ایران، کرج  rezanzr45@gmail.com چکیده جنبش اجتماعی[۱] نمونه‌ای از یک کنش جمعی اثرگذار است؛ اما در چه شرایطی کنش جمعی اثرگذار به وقوع می‌پیوندد و چگونه تاریخ توسط انسان‌ها تحول می‌یابد؟ با مروری بر نظریات جامعه‌شناسان در این باره درمی‌یابیم که پاسخ‎های متفاوتی به این پرسش‌ داده شده است. […]

بررسی و ارزیابی الگوی حضور اجتماعی زنان از منظر جریانات فکری اسلامی

سیدسعید زاهد زاهدانی دانشیار بخش جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز، ایران، شیراز. zahedani@shirazu.ac.ir مریم هاشم پورصادقیان دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز، ایران، شیراز.  s.mhashempour@rose.shirazu.ac.ir چکیده از دیرباز جریانات فکری متفاوتی در ایران حاکم بوده‌اند و هر یک به گونه‌ای به زن و حضور اجتماعی او نگریسته‌اند. انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ شرایطی را فراهم کرد که […]

بایسته‌ های روش‌ شناختی تولید نظریه در عرصه‌ های جدید اجتماعی از منظر اسلامی

حسن یوسف‌ زاده استادیار جامعه ‌المصطفی العالمیه، ایران، قم usefzadeh.h@gmail.com چکیده مهم‎ترین نکته‌ای که علوم انسانی را به مرکز مباحثات دانشگاهی کشاند، پیشرفت‌های مادی در مغرب‎زمین بود. ظهور و رشد علوم انسانی در ایران نیز مرهون آمدوشدهای محصلان ایرانی به فرنگ و نیز انگیزه غربیان برای همراه کردن مشرق‎زمین با خود در جهت گسترش فرهنگ […]

مدرنیته و سکولاریزاسیون معرفتی در افغانستان

امان‌الله فصیحی دکترای جامعه شناسی (دانشگاه تهران، ایران، تهران، رشته جامعه شناسی) fasihi2219@gmail.com چکیده یکی از مباحث مهمی که در کشورهای توسعه‎نیافته مطرح است، بحث سنت و تجدد و نحوه ورود مدرنیته و عامل نیروهای مدرن با حاملان و حافظان سنت، در این جوامع است. افغانستان نیز جزو همین دسته از جوامع است. در این […]

مدل تبلیغ بین ‎المللی اسلام بر مبنای نظریات ارتباطات بین ‎الملل

احمد اولیایی طلبه خارج حوزه، دانشجوی دکتری ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم، ایران، قم. ahmad.olyaei@gmail.com چکیده تبلیغ بین‎المللی دین اسلام یکی از اصول اساسی دین مبارک اسلام است که در بررسی‌های کلامی و روایی و قرآنی اثبات می‌شود. طبیعی است که تبلیغ در عرصه جهانی، به بستر و ابزار مناسب نیاز دارد. توسعه تکنولوژی و ورود به […]

جایگاه «انگاره‎ پژوهی» در اندیشه اجتماعی حوزوی (جریان‌ شناسی اسلامی‌ سازی علوم انسانی در تحقیقات اجتماعی حوزه علمیه قم)

غلام حیدر کوشا دانش آموخته جامعه المصطفی دانشجوی دکتری فلسفه علوم اجتماعی، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ره Gh.koosha@gmail.com چکیده این مقاله در صدد است نشان دهد که مفهوم «انگاره» و رویکرد «انگاره‌پژوهی» در محافل علمی-پژوهشی حوزوی کی و چگونه فراگیر شده است؟ متفکران حوزوی معاصر بیش از هرزمانی به تحقیقاتی روی آورده‌اند که مبادی […]

بازتعریف مفهوم سبک زندگی بر اساس نظریه اعتباریات علامه طباطبائی

مسعود کریمی بیرانوند دکترای اندیشه سیاسی از دانشگاه علامه طباطبائی، ایران، تهران masoodvand@chmail.ir چکیده برای مفاهیم علوم اجتماعی از جمله «سبک زندگی» نیازمند داشتن تعاریفی هستیم که ضمن وفاداری به بنیادهای فکری و فرهنگی بومی و توجه به مسائل اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی، قابلیت گفت‌وگو یا رقابت با نظریات مدرن غربی را داشته باشند. […]

«هستی‌ شناسی اجتماعی» در حکمت صدرایی (بررسی «تکوین جامعه» و «هستی اجتماعی انسان» در حکمت متعالیه)

غلام حیدر کوشا دانش آموخته جامعه المصطفی دانشجوی دکتری فلسفه علوم اجتماعی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره ، قم، ایران Gh.koosha@gmail.com چکیده «هستی‌ شناسی اجتماعی» به نحوه وجود «موضوعات اجتماعی»، «واقعیت‌های اجتماعی» و «فرایندها و رخدادهای اجتماعی» می‌پردازد و به ایده‌هایی در باب مطالعه ماهیت، ویژگی‌ها، ساختار و عناصر خودآگاه در زندگی اجتماعی […]

ادله ‎اثبات نسب و اثبات آن به وسیله آزمایش ژنتیک

حوا عرب‌انصاری طلبه کارشناسی ارشد فقه و اصول مرکز آموزش عالی امام جعفر صادق علیه السلام، ایران، شاهرود   maryamansari313@gmail.com چکیده اثبات نسب در حقوق خانواده آثاری مانند نکاح، میراث، وصایت و محرمیت دارد. امروزه امکان استفاده از آزمایش‎های ژنتیک در دعاوی اثبات نسب فراهم است. فقها و حقوق‎دانان آزمایش را در صورتی می‌پذیرند که […]

حق بازفروش کالا در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا (۱۹۸۰) و امکان‌سنجی آن در فقه امامیه

علی‌ اکبر جعفری ندوشن استادیار گروه حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه یزد، ایران، یزد  Nadoushan@yazd.ac.ir چکیده  در نظام فقهی و حقوقی ایران، ضمانت اجراهای نقض تعهد در عقد بیع در مواردی همچون حق حبس، الزام به پرداخت، حق فسخ به استناد خیار تأخیر ثمن یا خیار تفلیس و وجه التزام، پیش‌بینی حق فسخ و مواردی از […]

استقلال ضمانت‌نامه‌های بانکی در حقوق تجارت بین‌الملل، حقوق ایران و فقه امامیه (عبور از تبعیت به سوی استقلال)

سیدمحمدهادی قبولی درافشان (نویسنده مسئول) استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران، مشهد h.ghaboli@um.ac.ir مصطفی بختیاروند استادیار گروه حقوق مالکیت فکری دانشگاه قم، ایران، قم m.bakhtiarvand@qom.ac.ir چکیده یکی از ویژگی‎های اصلی ضمانت‎نامه‌های عندالمطالبه استقلال ضمانت‌نامه از قرارداد اصلی یا پایه و به عبارت دیگر، وصف تجریدی ضمانت‎نامه‌هاست. با توجه به شباهت […]

اصول حقوق بشردوستانه در اسلام با نگاهی به حقوق بین‌الملل

عبدالحکیم سلیمی استادیار جامعه المصطفی العالمیه، ایران، قم a.hakimsalimi@gmail.com چکیده  اصول حقوق بشردوستانه خاستگاه حمایت از انسان کریم و کرامت انسانی، پیشگیری از وقوع جنگ، تحدید قلمرو جنگ و ابزار جنگی، تسکین آلام و مصائب ناشی از جنگ و حمایت از اهداف خاص در منازعات مسلحانه است. با توجه به رسالت جهانی اسلام و بایستگی […]

مسئولیت حقوقی دولت و رویکرد دین در پزشکی بازساختی

محمدجواد جاوید استاد دانشگاه تهران، ایران، تهران JJAVID@UT.AC.IR چکیده در پزشکی بازساختی معاصر، نمی‎توان بین نقش دین و دولت در یک جامعه مذهبی تفکیک قائل شد؛ به‎ویژه آن‎گاه که قوانین برگرفته از منبع دینی باشند و دولت نقش اجرای آنها را برعهده داشته باشد. با این مفروض که هر دولتی متأثر از ایدئولوژی سیاسی یا […]

ماهیت سیاست‎های شرعی و اصول استنباط آنها از ادله شرعی

ابوالحسن حسنی‎ مربی خبرگان بدون مدرک a.hassani@chmail.ir چکیده این مقاله در پی معرفی جدیدی از برخی آموزه‌های شریعت است که نظم کلی نظام معرفتی و نظام اجرایی فقه را تأمین می‌کند. فقه موجود، متشکل از مجموعه احکامی است که بیانگر بایسته‌ها و شایسته‌هایند؛ اما بایسته‌ها و شایسته‌هایی که صرفاً از تعبد حاصل شده‌اند و یک […]

تطبیق آراء جان فینیس و مرتضی مطهری در زمینه حقوق طبیعی

ایمان سهرابی کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشگاه مفید، ایران، قم im.sohrabi@gmail.com چکیده اندیشه حقوق طبیعی در گذر تاریخ، تحولات شگرفی به خود دیده است. حلقه آخر‎ این تفاسیر و تحولات شگرف به اکنون می‌رسد؛ زمانی که جان فینیس آخرین نفر از سلسله فیلسوفان حقوق طبیعی، کتاب قانون طبیعی و حق‌های طبیعی را به رشته تحریر […]

الزامات و راهکارهای ایجاد نهاد ملی حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران (در پرتو قانون اساسی، حقوق بشر اسلامی، اعلامیه‏ی پاریس و رویه‏ی کشورها)

اکبر طلابکی طرقی۱**، محمدصالح عطار۲*** استادیار مرکز مطالعات عالی انقلاب اسلامی دانشگاه تهران ،تهران، ایران دانشجوی دکتری حقوق بین‏الملل دانشگاه تهران، تهران، ایران دریافت: ۳۰/۱۱/۱۳۹۵                                        پذیرش: ۲۱/۲/۱۳۹۶ چکیده نهاد ملی حقوق بشر تأسیسی دولت- نهاد اما با ترکیب غیردولتی و کارویژه‏ی نظارت بر حکومت است که برخی کشورها در سطح ملی با هدف حمایت از […]

جایگاه حقوق طبیعی در اندیشه حقوق شیعی

ایمان سهرابی کارشناس ارشد حقوق عمومی، دانشگاه مفید، ایران، قم im.sohrabi@gmail.com چکیده‎ اندیشه حقوق طبیعی در گذر تاریخ، تحولات شگرفی به خود دیده است. زمانی مبانی نظری دولت‌ملت‌هایی از امریکا تا اروپا و آسیا را شکل داد و زمانی دیگر کم‎فروغ گشت و کنج عزلت گزید. در همه این سال‌ها اما حقوق طبیعی پابرجا بود؛ […]

کاربرد روش معناشناسی در علوم انسانی قرآن‌بنیان؛ مطالعه موردی: مفهوم «قسط» در قرآن کریم

محمدحسین اخوان طبسی دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس، ایران، تهران (نویسنده مسئول) mhat.isu@gmail.com روح‌الله داوری دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، دانشگاه قم، ایران، قم Rdavari68@gmail.com چکیده «قسط» که یکی از مفاهیم کلیدی در قرآن کریم، ناظر به انگاره «عدالت» است، می‌تواند در حوزه‌های مختلف علوم انسانی نظیر علوم سیاسی، اقتصاد، حقوق و […]

الگوی احیای حقوق عامه با تحول در نظام هنجارها و ساختارهای قضایی جمهوری اسلامی ایران

سیدمحمدمهدی غمامی استادیار گروه حقوق عمومی دانشگاه امام صادق علیه السلام، ایران، تهران ghamamy@isu.ac.ir چکیده از دستاوردهای نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران این بود که در متن قانون اساسی به حقوق ملت و احیای آن با الفاظ و عبارات صریح اشاره شده است. به طور دقیق، قو‎ه قضاییه به عنوان یکی از وظایف کلیدی‎اش، پشتیبانی […]

محدودیت زمینۀ استفاده در قراردادهای مجوز بهره‌برداری حق اختراع در حقوق اتحادیه اروپایی، امریکا، ایران و فقه امامی

سیدمحمد هادی قبولی درافشان استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران، مشهد h.ghaboli@um.ac.ir مصطفی بختیاروند استادیار گروه حقوق مالکیت فکری دانشگاه قم، ایران، قم m.bakhtiarvand@qom.ac.ir حجت کرمی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق مالکیت فکری دانشگاه قم، ایران، قم karamihojat99@yahoo.com   چکیده از جمله محدودیت‌های مقرر در قراردادهای مجوز بهره‌برداری از حق اختراع، […]

بررسی نتایج کم‎رنگ شدن نقش مادری ‎در قوانین داخلی و بین‎المللی با عنایت به حقوق مادران در آیات قرآن

محمود شفیعی دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه علوم قضایی تهران، ایران، تهران  Mahmoud.sh0913@gmail.com چکیده «مادری» عالی‌ترین نمود خلقت زنانه است که اگر در قالب معیارهای صحیح خود صورت گیرد، اوج کمال زن به شمار می‎آید. با این حال در دنیای امروز شاهد کم شدن اهمیت نقش مادری هستیم؛ به گونه‎ای که این مسئله مسبب […]

تصویر ثابت