. شاخص‌ های فرهنگ سیاسی مطلوب در اسلام | کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی
| امروز پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳ | Thursday, 28 March , 2024 |
فارسی English

شاخص‌ های فرهنگ سیاسی مطلوب در اسلام

محمدجواد نوروزی

دانشیار گروه علوم سیاسی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ره ایران، قم

mohadjavadnorozi@yahoo.com

سیدعزتالله احمدی

دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی گرایش انقلاب اسلامی، ایران;، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره،قم

Alirstgar@yahoo.com

چکیده

در پژوهش حاضر با طرح این پرسش اساسی که شاخص‌های فرهنگ سیاسی مطلوب در اسلام کدام‎اند، این فرضیه بررسی می‎شود که شاخص‌های فرهنگ سیاسی در سپهر اندیشه اسلامی را می‌توان با روش تحلیلی – توصیفی در سه سطح رفتار سیاسی فردی، رفتار سیاسی اجتماعی و ساختار سیاسی مطرح ساخت. شاخص‌های فرهنگ سیاسی مطلوب در سطح فردی، عبارت‎اند از تقوا، اخلاق و معنویت‌گرایی، حق‌محوری، حق‌مداری، صداقت، درست‌کرداری، امانت‌داری و عدالت‌گرایی؛ شاخص‌های فرهنگ سیاسی مطلوب در سطح اجتماعی نیز عبارت‎اند از: همبستگی اجتماعی در پرتوی اخوت دینی، خردگرایی و پرهیز از رویه‌های خردستیز، مسؤلیت‎پذیری و نظارت همگانی در قالب امر به معروف و نهی از منکر. همچنین در سطح نظام و ساختار سیاسی، شاخص‌های فرهنگ سیاسی مطلوب را می‎توان شامل شایسته‌سالاری، عدالت‌مداری و کارآمدی دانست.

کلیدواژگان: فرهنگ، فرهنگ سیاسی، شاخص، ساختار، فرهنگ اسلامی.

منابع

  1. قرآن کریم.
  2. نهجالبلاغه.
  3. ابن‎الاثیر، علی بن محمد (۱۴۰۹ق). اسد الغابه فی معرفه الصحابه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  4. ابن‎بابویه قمی، محمد بن علی بن الحسن (۱۴۱۳ق)، من لایحضره الفقیه. جلد ۴٫ قم: انتشارات جامعه مدرسین.
  5. ابوالحمد عبدالحمید (۱۳۶۵). مبانی سیاست. جلد ۱٫ تهران: توس. چاپ سوم.
  6. احمدی میانجی، علی (۱۴۱۹ق). مکاتب الرسول. جلد ۲٫ قم: دارالحدیث.
  7. بابائی، غلامرضا (۱۳۸۲). فرهنگ سیاسی آرش. تهران: آشیان.
  8. بخاری محمد بن اسماعیل (۱۳۱۳ق). صحیح بخاری. جلد ۸٫ بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  9. بیتس، دانیل و پلاگ، فرد (۱۳۸۲). انسانشناسی فرهنگی. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
  10. پاینده ابوالقاسم (۱۳۶۰). نهج الفصاحه. تهران: جاویدان.
  11. حرانی حسن بن شعبه (۱۴۰۴ق). تحف العقول. قم: انتشارات جامعه مدرسین.
  12. خوانساری جمال‎الدین محمد (۱۳۶۰). شرح غرر الحکم ودرر الکلم. جلد ۱٫ تصحیح سیدجلال‎الدین ارموی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  13. ربیع، حامد (۱۹۷۳). حسن الصیاغه المنطقینه للفکر السیاسی الاسلامی، مجله منبرالاسلام. ۵۷: ۱۹۵٫
  14. طباطبائی، سیدمحمدحسین (۱۴۱۷ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
  15. فیض کاشانی، ملامحسن (۱۴۰۲ق). تفسیر الصافی. جلد ۵٫ بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. چاپ دوم.
  16. قیصری، نورالله (۱۳۸۸ق). نخبگان و تحول فرهنگ سیاسی ایران در دوره قاجار. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  17. کلینی محمد بن یعقوب (۱۳۶۲). الکافی. جلد ۵٫ تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  18. متقی هندی، علی بن حسام الدین (۱۹۸۹م). کنز العمال فی سنن الاقوال والافعال. بیروت: مؤسسه الرساله.
  19. مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳ق). بحار الانوار. جلد ۷۵٫ بیروت: مؤسس الوفاء.
  20. محمدی ری‎شهری، محمد (۱۳۷۷). میزان الحکمه. قم: مؤسسه فرهنگی دارالحدیث.
  21. مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۷۹). نظریه سیاسی اسلام. جلد ۲٫ قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
  22. مطهری، مرتضی (۱۳۷۱). حکمت‌ها و اندرزها. تهران: صدرا.
  23. معزی ملایری، اسماعیل (۱۳۸۳). جامع احادیث الشیعه فی احکام الشریعه. جلد ۱۸٫ قم: نشر صحف.
  24. مفید، محمد بن نعمان (۱۳۵۸). امالی. بیروت: مؤسسه الاعلمی.
  25. نوروزی، محمدجواد (۱۳۸۱). درآمدی بر نظام سیاسی اسلام. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
  26. یعقوبی، ابن‎واضح (بی‎تا). تاریخ یعقوبی. جلد ۲٫ بیروت: دار صادر.
  27. Almond, G. A. & Verba, S. (1978). Comparative Politics: System, Process and Policy. Little Brown and Company (Inc.).
  28. Lucian W. Pye, (1965). Introductin: Political Culture and Political Development. Princeton: Princeton University Press.
برچسب‌ها:, , , , , ,

Comments are closed.

تصویر ثابت