وحیده فکری

دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد، رشته معماری اسلامی، دانشگاه بین‎المللی امام رضاعلیه السلام ، ایران، مشهد

Raha_f41@yahoo.com

چکیده

حکیم ابونصر فارابی، فیلسوف برجسته مسلمان که به حق، پدر فلسفه اسلامی نامیده می‌شود در دو اثر بسیار مهم و ارزشمند خویش؛ » سیاست المدنیه «و» آراء اهل مدینه فاضله «به ویژگی‌هایی در شهرها و ساکنین شهرها اشاره کرده است. فیلسوفی که برای نخستین بار در تاریخ فلسفه اسلامی از شهری آرمانی و از خصائص اجتماع مدنی سخن به میان آورد. این پژوهش به دنبال ارتباطی است میان نادان شهرهای فارابی و نادان محله‌های امروز، که آیا می‌توان این دو را با هم تطبیق داد یا خیر؟ اگر می‌شود نمود کالبدی و شخصیتی صفات نادان شهرها و مردم آن چگونه است؟ همچنین می‌توان از خلال آنها و تحقیق و تفحص در متن موضوعات آن، و با یررسی و تطبیق نشانه‌ها با شهرهای معاصر، نقدی بر امروز داشت. لذا هدف این تحقیق شناسایی دقیق ویژگی‌های کالبدی نادان شهرها براساس جستجوی متنی و تطبیق آن با شهرهای معاصر جهت نقد وضع موجود نیز است. در این پژوهش که در آن از روش‌های اسنادی ) کتابخانه‌ای)، تحلیل محتوای متن، روش دلفی و پرسشنامه از دو محله‌ی مشهد بهره برده شده، سعی شده است تا با رویکردی ویژه و مشخص و به زبانی گویا به ویژگی‌های نادان شهرهای فارابی اشاره گردد.

لذا با توجه به ویژگی‌های کالبدی نادان محله‌ها که با استفاده از تحلیل متون و روش دلفی به دست آمد، و سنجش آنها با سرانه‌های مطلوب کاربری‌ها در محله، می‌توان به نارسایی‌ها و دلایل به وجود آمدن نقص‌های شخصیتی و تفکر افراد پی برد. مهم‌ترین بخش پژوهش، بدست آوردن نمودکالبدی صفات نادان شهرفارابی و ارتباط کالبد با تفکر و شخصیت افراد ساکن در محله که با پرسشنامه سنجیده می‌شود، است.

کلیدواژگان: فارابی، نادان شهر، نادان محله.

منابع:

• جمشیدنژاد، غلامرضا.۱۳۸۸٫ آرمان شهر فارابی (مروری بر زندگی و آثار ابو نصرفارابی): تهران، انتشارات همشهری.
• حبیبی، سید محسن.۱۳۷۸٫ سرانه کاربری‌های شهری: تهران، سازمان ملی زمین و مسکن.
• حکمت، نصرالله.۱۳۸۹٫ فارابی: فیلسوف غریب: تهران، انتشارات علم.
• داوری اردکانی، رضا.۱۳۸۹٫ فارابی: فیلسوف فرهنگ: تران، نشر سخن.
• کنگره بین المللی افق‌های جدید در معماری و شهرسازی، دی ماه ۱۳۹۳٫
• محتشم امیری، سعیده.۱۳۹۳٫ بررسی صفات شهر مطلوب اسلامی از منظر حکیم ابونصر فارابی، مجموعه مقالات اولین کنگره بین المللی افق‌ های جدید در معماری و
• ملکشاهی، حسن.۱۳۸۹٫ السیاسه المدنیه: تهران، انتشارات سروش.
• ملکشاهی، حسن.۱۳۸۸٫ فصول منتزعه: تهران، انتشارات سروش.
• ناطرزاده کرمانی، فرنار.۱۳۷۶٫ اصول و مبادیفلسفه سیاسی فارابی: تهران، نشر دانشگاه الزهرا.