نقش علوم انسانی اسلامی در تمدن نوین اسلامی از نگاه مقام معظم رهبری
مهدی ابوطالبی
استادیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، ایران، قم
abotaleby@gmail.com
چکیده
تمدن نوین اسلامی به عنوان واپسین مرحله از مراحل پنجگانه در فرایند تحقق اهداف نهضت امام خمینی; مطرح شده است. پرسش اصلی این مقاله آن است که برای رسیدن به این هدف، علوم انسانی اسلامی چه نقش و جایگاهی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش با توجه به تعریف تمدن نوین اسلامی از نگاه مقام معظم رهبری، نسبت و نقش علوم انسانی با بخش‌های مختلف تمدن نوین اسلامی و فرایند تحقق آن تبیین شده است. ازآنجاکه رهبری، تمدن را بستر پیشرفت همهجانبه انسان می‌دانند و پایه و بخش اصلی تمدن را تعالی معنوی و سبک زندگی اسلامی، و بخش ابزاری تمدن را رشد مادی انسان یعنی علم، اختراع، صنعت، سیاست، اقتصاد، اقتدار سیاسی و نظامی می‌دانند، می‌توان گفت که علوم انسانی در سه محور در تمدن‌سازی نوین اسلامی تأثیرگذار خواهد بود: ۱٫ بخش اصلی و نرم‌افزاری تمدن یعنی سبک زندگی، ۲٫ بخش ابزاری و سخت‌افزاری تمدن یعنی علم، صنعت، اقتصاد و…، ۳٫ پیشرفت همهجانبه مادی و معنوی. با توجه به اینکه وصف این تمدن و امتیاز آن از تمدن غربی، اسلامی بودن آن است، طبیعتاً علوم انسانی، الگوی پیشرفت و سبک زندگی باید اسلامی باشند.
کلیدواژگان: تمدن نوین اسلامی، علوم انسانی اسلامی، پیشرفت، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، سبک زندگی اسلامی.
فهرست منابع
- آمارتیا، سن (۱۳۷۷). اخلاق و اقتصاد. ترجمه حسن فشارکی. تهران: نشر شیرازه.
- حسنی، سیدحمیدرضا، و علی‌پور، مهدی (۱۳۸۹). پارادایم اجتهادی دانش دینی «پاد». قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- ساندل، مایکل (۱۳۷۴). لیبرالیسم و منتقدان آن. ترجمه احمد تدین. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- شریفی، احمدحسین (۱۳۹۳). مبانی علوم انسانی اسلامی. تهران: انتشارات آفتاب توسعه.
- شیا چاران، دوب (۱۳۷۷). نوسازی و توسعه. ترجمه مرتضی غره‌باغیان و مصطفی ضرغامی. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
- زمانی، حسن (۱۳۸۸). الزامات و پیش نیازهای تمدن‌سازی دینی، روزنامه خراسان. ۲۴/۱/۱۳۸۸٫
- عباسی، ابراهیم (۱۳۸۳). دولت پهلوی و توسعه اقتصادی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- غنی‌نژاد، موسی (۱۳۷۲). سراب عدالت اجتماعی از دیدگاه هایک. نامه فرهنگ. ۱۰ و ۱۱: ۴۲-۴۹٫
- قره‌باغیان، مرتضی (۱۳۷۰). اقتصاد رشد و توسعه. جلد تهران: نشر نی.
- کاویانی، آرانی، و فولادی‌وندا، حفیظالله (۱۳۹۵). نقش جامعه در تغییر و اصلاح سبک زندگی افراد، معرفت، ۲۳۱: ۲۷-۴۰٫
- مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۶۸). جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن. تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
- موسی پور، نعمت الله (۱۳۹۲). سبک زندگی آموزشگران علوم انسانی در محیط‌های دانشگاه ایران: از آرمانهای دینی تا واقعیتهای سازمانی، مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، ۵ (۴).
- نجفی، حبیب الله، و شرف الدین، سیدحسین (۱۳۹۵). نقد و بررسی مفهوم «سبک زندگی» در اندیشه بوردیو، معرفت. ۲۳۱: ۴۱-۵۷٫
- ولفگانگ؛ ژاکس (۱۳۷۷). نگاه نو به مفاهیم توسعه، ترجمه فریده فره و وحید بزرگی. تهران: نشر مرکز.
- هتنه، بژورن (۱۳۸۸). تئوری توسعه و سه جهان. ترجمه احمد موثقی. تهران: قومس. چاپ دوم.
- هریسون، دیوید (۱۳۷۶). جامعهشناسی نوسازی و توسعه. ترجمه علیرضا کلای. با مقدمه عباس توسلی. تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
- Sobel, Michael E. (1981). Lifestyle and Social Structure: Concepts, Definitions, Analyses. Academic Press.
- http://Khamenei.ir
