مجتبی جاذبی

دانشجوی دکتری دانشگاه باقرالعلوم (علیه‌السلام). قم. ایران. Mjazebi@chmail.ir

نجف لکزایی

استاد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (علیه‌السلام). قم. ایران. Nlakzaee@gmail.com

چکیده

مبانی سند پیش‌نویس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در تک‌تک گزاره‌‌های مربوط به آرمان، رسالت، افق و تدابیر حضور و نقش‌‌آفرینی دارند. افق سیاسی به‌مثابه بخشی از افق سند، از چهار بخش تداوم رهبری و نظام سیاسی اسلامی، مشارکت مردم در ادارۀ شایستۀ کشور، قدرت دفاعی بازدارنده و صلح جهانی تشکیل یافته است. این مقاله با استفاده از نظریۀ علم دینی آیت‌الله مصباح یزدی، گران‌باری گزاره‌‌های افق سیاسی را از مبانی الگو نشان می‌‌دهد. یافته‌‌های تحقیق بیانگر آن است که ربوبیت تشریعی الهی و لزوم وصول انسان به غایت قصوا از خلقت خویش به‌مثابه بخشی از مبانی الگو بیانگر ضرورت تداوم رهبری و نظام سیاسی اسلامی است و مشارکت مردم در ادارۀ شایستۀ کشور مبتنی‌بر بخش دیگری از مبانی همچون کرامت ذاتی، سعادت اختیاری، آزادی‌‌خواهی، حقیقت‌‌جویی، برخوداری از آزادی توأم با مسئولیت و حق تعیین سرنوشت است. قدرت دفاعی بازدارنده نیز برایند نقش مقدّمی امنیت برای کسب و حفظ ارزش‌‌هایی همچون دانش، پیشرفت، عدالت و عزت است. اعتقاد به «خداباوری به‌عنوان اساس و محور بنیادین حیات فردی و اجتماعی مؤمنان» به‌مثابه یکی از مبانی خداشناختی وحدت اسلامی و صلح جهانی است.

کلیدواژه‌‌ها:

سند پیش‌نویس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، پیشرفت، مبانی، افق، افق سیاسی.

کتابنامه

نهج البلاغه (للصبحی صالح). ۱۴۱۴ق. ترجمۀ محمدبن حسین شریف الرضی. ‏قم: هجرت.

آرامی، حسین. ۱۳۹۵٫ «افق‌‌های پیشنهادی در زمینۀ ایرانیت الگو». ۹/۵/۹۹٫ قابل دسترسی در: www.5cp.olgou.ir.

امام خمینی، سید روح‌الله. ۱۳۷۹٫ صحیفۀ امام. جلد ۷، ۱۳، ۱۷، ۱۸، ۱۹٫ تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره). چاپ دوم.

ــــــــــــــــــــــــ‌. ۱۳۹۰٫ ولایت فقیه. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره). چاپ بیست‌و‌سوم.

بلخاری قهی، حسن. ۱۳۹۵٫ «نقد و بررسی مبانی سند الگوی پایۀ پیشرفت». ۸/۵/۹۹٫ قابل دسترسی در: www.5cp.olgou.ir.

جوادی آملی، عبدالله. ۱۳۸۱٫ نسبت دین و دنیا. قم: اسراء.

حسنی، ابوالحسن. ۱۳۹۲٫ مبانی معرفتی تفسیر سیاسی قرآن. ویرایش علیرضا سالوند. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.

حسینی خامنه‌‌ای، سید علی. ۱۳۸۴: بیانات در دیدار زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی. قابل دسترسی در: www.khamenei.ir.

—————–، ۱۳۸۸، بیانات در دیدار دست‌اندرکاران ساخت ناوشکن جماران. قابل دسترسی در: www.khamenei.ir.

—————–، ۱۳۹۶: بیانات در دیدار نخبگان جوان علمی. قابل دسترسی در: www.khamenei.ir.

خلوصی، محمدحسین. ۱۳۹۱٫ «شاخص مشارکت سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت». معرفت سیاسی. سال چهارم، شمارۀ ۲٫ صص ۶۷ـ۴۵٫

دهقانی فیروزآبادی، سید جلال. ۱۳۸۹٫ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: سمت. چاپ سوم.

رجایی، فرهنگ. ۱۳۶۸٫ «سیاست چیست و چگونه تعریف می شود؟». مجلۀ سیاست خارجی. سال سوم. شمارۀ ۱۰٫ ص ۱۷۵-۱۹۱٫

رنی، آستین. ۱۳۷۴٫ حکومت؛ آشنایی با علم سیاست. ترجمۀ لیلا سازگار. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

سبحانی، جعفر. ۱۳۶۲٫ مبانی حکومت اسلامی. جلد ۱٫ تنظیم و نگارش جعفر خوشنویس. اصفهان: کتابخانۀ امیرالمؤمنین.

شاکرین، حمیدرضا. ۱۳۹۵، «درآمدی بر منطق تدوین مبانی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت». ۹/۶/۹۹٫ قابل دسترسی در: www.5cp.olgou.ir.

عالم، عبدالرحمن. ۱۳۷۳٫ بنیادهای علم سیاست. تهران: نشر نی.

العاملی، علی‌ابن احمد. ۱۴۰۹٫ حقائق الایمان. تحقیق مهدی الرجایی. قم: مکتبه آیت الله العظمی المرعشی النجفی.

عمید زنجانی، عباسعلی. ۱۳۷۷٫ «ابعاد فقهی مشارکت سیاسی». مجموعه مقالات مشارکت سیاسی. به کوشش علی‌‌اکبر علیخانی و محمد کاظم موسوی بجنوردی. تهران: سفیر.

غزالی، ابوحامد محمدبن محمد. ۱۴۰۶٫ احیاء علوم الدین. جلد ۱٫ بیروت: دارالکتب العلمیه.

فتحعلی، محمود؛ مصباح، مجتبی؛ یوسفیان، حسن. ۱۳۹۰. فلسفۀ تعلیم و تربیت اسلامی. با نظارت محمدتقی مصباح یزدی. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).

کاظمی مقدم، ایمان. ۱۳۹۵٫ «نقد محتوایی و روشی اسناد پیشنهادی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت». ۹/۵/۹۹٫ قابل دسترسی در: www.5cp.olgou.ir.

کلانتری، ابراهیم؛ قاضوی، سیدحسن؛ انوریان اصل، حامد. ۱۳۹۰٫ «درآمدی بر مبانی مشارکت در اندیشۀ سیاسی اسلام». فصلنامه علمی‌ـ‌پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی. سال هشتم. شمارۀ ۲۶٫ صص ۶۸ـ۳۹٫

گلشنی، علی‌‌رضا. ۱۳۹۵٫ «نقد الگوی پایه پیشرفت در قالب مدل آرام‌‌بام». ۲۵/۶/۹۹٫ قابل دسترسی در: www.5cp.olgou.ir.

مصباح یزدی، محمدتقی. ۱۳۸۰٫ چکیده‌ای از اندیشه‌های بنیادین اسلامی. ترجمۀ حسینعلی عربی. گردآوری محمدمهدی نادری. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).

ـــــــــــــــــــــــ‌. ۱۳۸۸٫ نظریۀ سیاسی اسلام. جلد ۲٫ تحقیق و نگارش کریم سبحانی. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). چاپ دوم.

مطهری، مرتضی. ۱۳۷۰٫ مجموعه آثار. جلد ۲٫ تهران و قم: صدرا. چاپ نوزدهم.

نبوی، سید عباس. ۱۳۹۶٫ « بررسی ابعاد «تعمیق و تکمیل الگوی پایه» در کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» ۱۸/۶/۹۹٫ قابل دسترسی در: www.iqna.ir/fa/news/3595977.

نیازی شاهرودی. مهدی. ۱۳۹۵٫ «ملاحظاتی دربارۀ مبانی الگوی پایه پیشرفت». ۲۰/۶/۹۹٫ قابل دسترسی در: www.5cp.olgou.ir.