رویکرد میان رشته ای و امکان تولید دانش بومی در علوم انسانی
- رحمان پاریاد (کارشناس ارشد پژوهشی دانشگاه لرستان)
- عباس معدن دارآرانی(استادیار دانشگاه لرستان)
چکیده
برای تحلیل امور، پدیده ها و مسائل جهان پیچیده ، راه حل قطعی و واحدی وجود ندارد . نمی توان فقط به پارادایم یک رشته علمی خاص استناد نمود چرا که سرشت پیچیده انسان ، مانعی بزرگ برای کسب معرفت و خود منشاء سوگیری های بیشمار است. در واقع علیرغم وجود مفروضات نسبتاً مشترک بین انسان ها ، مبانی دینی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متفاوت در همه جا مشهود است. علوم انسانی تحت تاثیر این مفروضات و مبانی، باید تعادلی مفهومی بین الزامات جهان شمول و باید های بومی گرا فراهم آورد. این امر امکان تولید دانش بومی در حوزه علوم انسانی را فراهم می سازد. رویکرد میان رشته ای می تواند گامی اساسی برای باز- تولید علوم انسانی با عنایت به واقعیت های بومی باشد.
واژه های کلیدی: علوم انسانی، رویکرد میان رشته ای، دانش بومی ، علم
منابع
- آل حسینی، فرشته؛ باقری، خسرو. ۱۳۸۵٫ دانش در تنگنای کاربردپذیری: نگاهی انتقادی از منظر تعلیم و تربیت، مجله روان شناسی و علوم تربیتی، ویژه نامه فلسفه تعلیم و تربیت ، شماره ۳ و ۴
- افتخاری، اصغر. ۱۳۸۸٫ علوم انسانی؛ طرح یک ایده. دو ماهنامه داخلی جشنواره بین المللی فارابی، شماره دوازدهم، آذر و دی ماه
- ایروانی، شهین؛ باقری، خسرو. ۱۳۷۸٫ شکاف میان نظریه و عمل در تعلیم و تربیت. فصلنامه مدرس علوم انسانی ، شماره ۱۲ ، ص ص ۵۲- ۳۹
- باقری، خسرو. ۱۳۸۸٫ دیدگاه های جدید در فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: علم
- باقری، خسرو. ۱۳۸۷٫ هویت علم دینی: نگاهی معرفت شناختی به نسبت دین با علوم انسانی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- باقری، خسرو. ۱۳۸۹٫ علم بومی: قابلیت ها و تنگناها. همایش علم بومی، علم جهانی: امکان یا امتناع؟ تهران: انجمن جامعه شناسی ایران
- برزگر، ابراهیم و همکاران. ۱۳۸۶، مطالعات میان رشته ای در ایران، تهران :دانشگاه علامه طباطبایی
- برزگر، ابراهیم. ۱۳۸۹٫ چیستی علوم انسانی. جشنواره بین المللی فارابی، دو ماهنامه داخلی ، شماره چهاردهم، فروردین و اردیبهشت ماه
- بری ، مارک . ۲۰۰۷٫ پژوهش علمی و جایگاه رشته آموزش و پرورش تطبیقی . در بری ، مارک .آدامسون ، باب و میسن ، مارک. پژوهش های تطبیقی در آموزش و پرورش . ( ترجمه عباس معدن دار آرانی و پروین عباسی ، ۱۳۹۰ ) ، تهران : نشر آییژ
- پایا، علی. ۱۳۷۷٫ طرح احیای تفکر علمی در فرهنگ عمومی. فصلنامه رهیافت، ۱۸
- پایا، علی. ۱۳۸۳٫ ملاحظاتی نقادانه درباره دو مفهوم علم دینی و علم بومی. کنفرانس توسعه دانش و فناوری در ایران، تهران: دانشگاه صنعتی شریف.
- پایا، علی. ۱۳۸۶٫ملاحظاتی نقادانه درباره دو مفهوم علم دینی و علم بومی. نامه علوم اجتماعی، شماره ۱۰ و ۱۱٫
- پایا، علی. ۱۳۸۷٫ ترویج علم در جامعه؛ یک ارزیابی فلسفی. فصلنامه علمی- پژوهشی سیاست علم و فناوری، سال اول، شماره ۱٫
- حری، عباس.۱۳۷۶٫ اهمیت و ضرورت به کارگیری منابع خارجی در تحقیقات کشور. فصلنامه کتاب، دوره ۸، شماره ۴
- خلخالی، مرتضی. ۱۳۸۱٫ آسیب شناسی نظام برنامه ریزی درسی ایران و راهبردهایی برای اصلاح آن، تهران: انتشارات سوگند.
- خورسندی طاسکوه، علی. ۱۳۸۳٫ علوم انسانی در ایران و راه های ارتقاء آن. کنفرانس توسعه دانش و فناوری در ایران، تهران: دانشگاه صنعتی شریف.
- دانایی فرد، حسن. ۱۳۸۸٫ تحلیلی بر موانع تولید دانش در حوزه علوم انسانی: رهنمودهایی برای ارتقای کیفیت ظرفیت سیاست ملی علم ایران. فصلنامه علمی – پژوهشی سیاست علم و فنّاوری، سال دوم، شماره ۱
- داورپناه، محمد رضا. ۱۳۸۰٫ روابط میان رشته ای در علوم انسانی: تحلیل استنادی، فصلنامه مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، دوره هشتم ، شماره ۳
- دیانی، محمد حسین. ۱۳۷۹٫ مباحث بنیانی در کتابداری و اطلاع رسانی ایران: ده مقاله. مشهد: انتشارات کتابخانه رایانه ای.
- ذاکر صالحی، غلامرضا. ۱۳۸۳٫ دانشگاههای آینده: بررسی ابعاد تحول در آموزش عالی . همایش آموزش عالی و توسعه پایدار، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، جلد دوم.
- رندال، هرمن. ۱۳۷۶٫ سیر تکامل نوین، (ترجمه ابوالقاسم پاینده)، تهران: علمی فرهنگی.
- رئیس دانا، فرخ لقا. ۱۳۸۰٫ برنامه آموزش تلفیقی چیست، مجله رشد تکنولوژی آموزشی، ۲-۱
- زیباکلام، سعید. ۱۳۸۲٫ از چیستی علم به چگونگی علم. فصلنامه حوزه و دانشگاه، سال نهم، شماره ۳۴
- سروش، عبدالکریم. ۱۳۷۸٫ مصاحبه. مجله لوح. شماره ۶
- سروش، عبدالکریم. ۱۳۷۹٫ درس هایی در فلسفه علم الاجتماع . چاپ سوم . تهران: نشر نی
- سریع القلم، محمود. ۱۳۷۱٫ ویژگی های متدلوژیک عالم علوم انسانی: نگرشی به روش و شناخت اجتماعی در جامعه فعلی ما. فصلنامه رهیافت، زمستان ، شماره۳
- شعبانی، زهرا. ۱۳۷۸٫ روش های تجربی در تحقیقات علومانسانی. خلاصه مقالات اولین کنفرانس علمی بررسی مسائل پژوهشی کشور، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
- شمشیری، بابک. ۱۳۸۳٫ آگاهی بخشی و نقادی: بنیادی ترین کارکردهای علوم انسانی. کنفرانس توسعه دانش و فناوری در ایران، تهران: دانشگاه صنعتی شریف.
- شمیم، محمد علی. ۱۳۸۱٫ شیوه های عملی تلفیق در برنامه درسی. مجله تکنولوژی آموزشی، سال ۱۶، شماره ۲
- ضرغامی، سعید. ۱۳۸۷٫ ماهیت دانش و ضرورت مطالعات میان رشته ای با تأکید بر اندیشه های پست مدرن دریدا. فصلنامه مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی، سال اول، شماره ۱
- ضیاء توانا، محمد حسن. ۱۳۸۱٫ جغرافیای اجتماعی تجلیگاه تعامل میان دانشی . فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره ۳۲
- عبدالهی، محمد. ۱۳۸۵٫ علوم اجتماعی و مسائل آن در ایران؛ به اهتمام علی خورسندی طاسکوه. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
- فرامرز قراملکی،احد، ۱۳۸۵٫ روش شناسی مطالعات دینی، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی
- فرامرز قراملکی،احد. ۱۳۸۳٫ اصول و فنون پژوهش در گستره دین پژوهی، قم: حوزه علمیه قم
- کاکیا. لیدا. ۱۳۸۸٫ مهدویت در ادیان الهی. چاپ اول ، تهران : نشر برنا
- لطف آبادی، حسین. ۱۳۸۵٫ روش شناسی پژوهش در روان شناسی و علوم تربیتی ایران. مجموعه مقالات کنگره ملی علوم انسانی ، ج ۶، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- مورگان . داگلاس . ا. ۲۰۰۱ . اقتباس ، ادراک و انطباق : دانش و خرد بومی در آموزش عالی. در مارک بری. آموزش و پرورش تطبیقی : سنت ، تجدد و چالش های نوین. ( ترجمه عباس معدن دار آرانی ، ۱۳۸۴) ، تهران : نشر جنگل
- مورن،ادگار . ۱۳۷۹٫ درآمدی بر اندیشه پیچیده، ( ترجمه افشین جهاندیده) ، تهران، نشر نی
- -مورن،ادگار.۱۳۷۴٫ روش (۱) طبیعت طبیعت، ( ترجمه علی اسدی) ، تهران، سروش
- نوروزی چاکلی، عبدالرضا؛ حسن زاده، محمد؛ نورمحمدی، حمزه علی. ۱۳۸۹٫ چالش های نگاه بومی به ارزیابی علم و فناوری در کشور. همایش علم بومی، علم جهانی: امکان یا امتناع. تهران: انجمن جامعه شناسی ایران
- هچ، ماری جو. ۱۳۸۵٫ نظریه سازمان: مدرن، نمادین، تفسیری و پست مدرن. (ترجمه حسن دانایی فرد) ، تهران: نشر افکار
- Davenport, T. H. & Prusak, L. 1998. Working Knowledge: How Organizations Manage what they know, Boston: Harvard Business School Press
- Gadamer, H. G. 1994. Truth and Method, Continuum International Publishing Group
- Gibbons, M. Limoges, C. Nowotny, H. Schwartzman, S Scott, P & Trow, M. ۱۹۹۴٫ The New Production of Knowledge: The dynamics of science and research in contemporarary societies. London: Thousand Oaks
- Hirst, P.H. 1974. Knowledge and Curriculum: A Collection of Philosophical Papers, Routledge and Kegan Publisher
- Jacobs، H, H. 1989. Interdisciplinary curriculum: Design and Implementation, ASCD
- Lyotard, J. F. 2004. The Postmodern Condition: A Report on
Knowledge. Oxford: Blackwell
- Neuman, W. Lawrenece, J. ۲۰۰۰٫ Social research methods: Qualitative and quantitative approaches, London: Allyn and Bacon.
- Nonaka, I. & Takeuchi, H.1995. The Knowledge Creation Company, New York: Oxford University Press.
- Ogawa, M. & Hayashi, M. 1988. Studies on the methods for extracting traditional views of nature in the Context of the science education, Bulletin of the faculty of education. ۳۷:۴۱-۵۰
- Quine, W.V.O. 1960. Word and Object, Cambridge, Mass: MIT Press
- Quine, W.V.O. 1966. The Ways of Paradox and other Essays, New York: Random House
- Quine, W.V.O. 1974. The nature of natural knowledge, In S, Guttenplan (Ed) Mind and Language, Oxford: Oxford University Press
- Ricoeur, p. 1990. Hermeneutics and Human Sciences, Cambridge: Cambridge University Press
- Walker, J. C. 1985. The Philosopher’s Touchstone: Towards Pragmatic Unity in Educational Studies, Journal of Philosophy of Education, 19(2): 76