دفاع غیرمسلح و توسعۀ اجتماعی، از مسائل سیاستی تا نظریۀ سیاستی؛ تحلیل انتقادی سند پایۀ الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت جمهوری اسلامی ایران
سید مجید امامی
استادیار گروه فرهنگ و دولت دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام). تهران. ایران.
s.m.emamy@isu.ac.ir
چکیده
روابط مشترک دفاع غیرمسلح یا مصونیت‌بخشی پیشابحران به جامعه با سیاست‌گذاری اجتماعی موضوع محوری این مقاله است. بر این اساس، تلاش شده است تا مسائل سیاستی در توسعۀ اجتماعی استخراج و مبتنی‌بر پژوهش‌های دست اول، ادبیات و نظریات مرتبط مرور شود. سپس عالی‌ترین سند کلان پیشرفت و توسعۀ مدنظر جمهوری اسلامی ایران، که در مرحلۀ نقد و ارزیابی نخبگانی قرار دارد، براساس بایسته‌ها و شایسته‌های سیاست اجتماعی مورد واکاوی و تحلیل قرار گیرد و نقاط مغفول و معیوب از نظر پژوهشگر شناسایی شود. روش این مقاله اسنادی و مبتنی‌بر منابع کتابخانه‌ای است.
کلیدواژه‌ها:
دفاع غیرمسلح، توسعۀ اجتماعی، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.
کتابنامه
نهج‌البلاغه. ۱۳۷۰٫ ترجمۀ سید جعفر شهیدی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
احمدی، حمید. ۱۳۷۸٫ «قومیت و قوم‌گرایی در ایران، از افسانه تا واقعیت». تهران: نشر نی.
افتخاری، اصغر؛ نصری، قدیر.۱۳۸۳٫ روش و نظریه در امنیت‌پژوهی. تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
افسری، علی. ۱۳۹۱٫ «سرمایۀ اجتماعی در اسلام». دوفصلنامۀ پژوهش‌های میان‌رشته‌ای قرآن کریم. دورۀ ۳٫ شمارۀ ۱٫ بهار و تابستان. صص ۱۱۸ـ۱۰۱٫
امامی، سید مجتبی. ۱۳۹۷٫ «تأملی در چیستی الگو در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت: مداقه‌هایی از منظر خط‌مشی‌گذاری عمومی». فصلنامۀ مدیریت دولتی ایران. دورۀ دوم. شمارۀ ۱٫ پاییز. صص ۳۳ـ۱٫
ایسپا. ۱۳۹۳٫ پیمایش ملی سرمایۀ اجتماعی. تهران: وزارت کشور و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
باک، درک. ۱۳۹۶٫ سیاست شادکامی. ترجمۀ نرگس سلحشور. تهران: نگاه معاصر. چاپ اول.
براتعلی‌پور، مهدی. ۱۳۹۴٫ «الگوپردازی سیاست عدالت اجتماعی در ایران پس از انقلاب اسلامی؛ پاسخی به ناسازنمایی دو روایت هستی‌شناختی و هنجاری». پژوهش‌های سیاست اسلامی. سال سوم. شمارۀ ۸٫ پاییز و زمستان.
بشیریه، حسین. ۱۳۷۹. تاریخ اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم. جلد ۲٫ تهران: نشر نی.
تقی‌لو، فرامرز. ۱۳۸۶٫ «تنوع قومی، سیاست چند فرهنگی و الگوی شهروندی: بررسی موردی ایران». مطالعات راهبردی. شماره ۳۵ یا صالحی امیری و عظیمی: ۱۳۷۸(۹۵-۹۹)
توکلی، عبدالله؛ پوربهروزان، علی؛ محمدیانی، دانیال. ۱۳۹۵٫ «اعتماد رکن اصلی سرمایۀ اجتماعی: طراحی الگویی مبتنی‌بر تعالیم اسلامی (مورد مطالعه: کتاب شریف میزان‌الحکمه)». مجلۀ مدیریت سرمایۀ اجتماعی. دورۀ ۳٫ شمارۀ ۴٫ زمستان. صص ۵۱۹ـ۵۰۱٫
حاشیه‌باف، عطیه؛ فرمانی، عذرا؛ بابائیان، نسرین؛ باباپور، محمد؛ معارف‌وند، معصومه. ۱۳۹۳٫ «تبیین، مقایسه و تحلیل فرایند شکل‌گیری نظریه‌های مددکاری اجتماعی (یک مرور سیستماتیک)». فصلنامۀ مددکاری اجتماعی. دورۀ ۳٫ شمارۀ ۳٫
حسینی، سید رضا. ۱۳۸۸٫ «تأمین اجتماعی و رشد و توسعۀ اقتصادی». جستارهای اقتصادی ایران. شمارۀ ۱۱٫ بهار و تابستان.
خامنه‌ای، سیدعلی. ۱۳/۳/۱۳۷۰٫ «پیام به مناسبت دومین سالگرد ارتحال امام خمینی (رحمه‌الله)». ۱۵/۶/۹۸٫ farsi.khamenei.ir.
_____________ ۱۴/ ۳/ ۱۳۹۵٫ «بیانات در مراسم بیست‌و‌هفتمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله علیه)». ۱۵/۶/۹۸٫ farsi.khamenei.ir.
_____________ ۱۷/۱۰/۱۳۷۱٫ «سخنرانی به مناسبت روز ولادت امیرالمؤمنین علیه‌السلام». ۱۵/۶/۹۸٫ farsi.khamenei.ir.
_____________ ۲۲/۳/۱۳۸۲٫ «بیانات در دیدار مردم ورامین». ۱۸/۶/۹۸٫ farsi.khamenei.ir.
_____________ ۲۷/۲/۱۳۹۰٫ «بیانات در دومین نشست اندیشه‌های راهبردی». ۱۸/۶/۹۸٫ farsi.khamenei.ir.
_____________ ۶/۱۰/۱۳۹۶٫ «بیانات در دیدار اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی». ۱۵/۶/۹۸٫ farsi.khamenei.ir.
_____________ ۹/۴/۱۳۹۴٫ «ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه». ۱۵/۶/۹۸٫ http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=30128.
سرآبادانی، حسین؛ سجادیه، سید علیرضا؛ تراب‌زاده جهرمی، محمدصادق. ۱۳۹۶٫ فهم جوهرۀ اندیشۀ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در عرصۀ عدالت. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
شریفیان ثانی، مریم. ۱۳۸۱٫ «جایگاه مددکاری اجتماعی در سیاست‌گذاری اجتماعی و برنامه‌ریزی کلان رفاه اجتماعی». فصلنامۀ علوم اجتماعی. دورۀ نهم. شمارۀ ۱۸. تابستان. صص ۲۱ـ۱٫
صالحی امیری، سید رضا؛ عظیمی دولت آبادی، امیر. ۱۳۸۷٫ «جهانی شدن و سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه علمى پژوهشى متین. شماره ۴۱٫ صص۹۹-۹۵
صفریان، روح‌الله؛ امام‌جمعه‌زاده، سید جواد. ۱۳۹۶٫ «الگوی حکمرانی خوب؛ سرمایۀ اجتماعی و توسعۀ همه‌جانبه» فصلنامه علمی‌پژوهشی دولت‌پژوهی. دورۀ سوم. شمارۀ ۱۲٫ صص ۱۸۱ـ۱۴۵٫
عربی، سیدهادی. ۱۳۹۷٫ کرسی ترویجی «عدالت اجتماعی». قم. نک: ۲/http://iict.ac.ir/korsiedalat-.
علیئی، محمدولی. ۱۳۹۴٫ «نقش جمعیت و سیاست‌های جمعیتی در استحکام ساخت درونی قدرت نظام جمهوری اسلامی ایران». فصلنامۀ آفاق امنیت. سال هشتم. شمارۀ ۲۸٫ صص ۱۳۴ـ۱۰۷٫
قاسمی، صالح. ۱۳۹۶٫ کندو: بررسی ارتباط متقابل جمعیت، اقتصاد و امنیت. تهران: انتشارات خیزش نو.
الکاک، پیت؛ می، مارگارت؛ راولینگسون، کارن. ۱۳۹۱٫ کتاب مرجع سیاست‌گذاری اجتماعی. ۲ جلد. ترجمۀ علی اکبر تاج مزینانی و محسن قاسمی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
کریمی، علی؛ موذن، محمدهادی. ۱۳۹۰٫ «تنوع فرهنگی و تداوم همزیستی آن‌ها در ایران». مطالعات ملی. دورۀ ۱۲٫ شمارۀ ۱ (۴۵). بهار. صص ۵۲ـ۲۵٫
گری، جان. ۱۳۹۷٫ فلسفه سیاسی جان استیوارت میل. ترجمه خشایار دیهیمی. تهران: فرهنگ نشر نو.
مرکز پژوهش‌های مجلس. ۱۳۹۸٫ ارزیابی سند پایۀ الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت. کد موضوعی: ۳۰۰٫ شماره مسلسل: ۱۶۴۵۸٫ خردادماه.
نبویان، سید محمود. ۱۳۸۶٫ «حق و تکلیف و تلازم آن‌ها». معرفت فلسفی. سال پنجم. شمارۀ ۲٫ پیاپی ۱۸٫ صص ۲۵۳ـ۲۱۷٫
واعظی، احمد. ۱۳۸۳٫ «عدالت اجتماعی و مسائل آن». قبسات. دورۀ ۹٫ شمارۀ ۳۳٫ زمستان. صص ۲۰۷ـ۱۸۹٫
الهی‌زاده، محمد حسین. ۱۳۹۸٫ «از اقتصاد تا اقتساط». عدالت اجتماعی؛ نشریۀ تخصصی مرکز رشد دانشگاه امام صادق. شمارۀ ۳٫ صص۷۱-۷۸٫
D.Mullins and A.Murie. 2006. Housing policy in Britain. Macmillan.
اسناد و مصوبات:
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت(۱۳۹۷) سند الگوی پایه پیشرفت اسلامی ایرانی
مجمع تشخیص مصلحت نظام ، سیاست‌های کلی نظام در حوزۀ خودکفایی دفاعی و امنیتی(ابلاغی ۱۳۹۱/۰۹/۲۹)
سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، قانون برنامۀ پنج‌سالۀ چهارم توسعۀ جمهوری اسلامی ایران(مصوب ۱۵/۱۰/۱۳۸۹)
ضوابط ملی آمایش سرزمین .(مصوب هیأت وزیران مورخ ۱۳۸۳٫۸٫۶)
روزنامه رسمی کشور(۱۴/۱۱/۹۳) اساسنامۀ سازمان پدافند غیرعامل کشور (مصوب مقام معظم رهبری و ابلاغی ۱۷/۹/۹۳)
مجمع تشخیص مصلحت نظام ، سیاست‌های کلی نظام در حوزۀ پدافند غیرعامل (ابلاغی ۱۳۸۹/۱۱/۲۹).
پایگاه های داده:
https://paydarymelli.ir/fa/content/20
http://www.rooznamehrasmi.ir/Laws/ShowLaw.aspx?Code=4735بازیابی:۱۵/۸/۱۳۹۸٫
