دکتر سید محمدهادی ساعی[۱] فتح‌الله عطاردی[۲] .[۱]دانشیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره). قزوین. ایران. .[۲] دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشگاه مفید. قم. ایران. چکیده شروط تحمیلی از مسائل جدیدی است که تحت تأثیر حقوق مصرف در حقوق قراردادها مطرح شده است. این شروط ازنظر ماهوی جزء شروط ضمن عقد هستند و ریشه در […]
واکاوی و نقد مقدمۀ رسالۀ «یک کلمه»
دکتر مسعود صادقی[۱] [۱]. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی. کرمانشاه. ایران. چکیده رساله موسوم به «یک کلمه» نوشته میرزا یوسف خان مستشارالدوله از شمار اولین اقدامات و اجتهادات تئوریک و حقوقی برای نه فقط آشنایی، بلکه پیوند‌دادن میان اسلام و یافته‌های تمدن غربی از دریچه قانون و قانون‌گرایی است و از همین رو بازخوانی […]
بررسی فقهی مجازات حبس به مثابه «آخرین حربه»
دکتر عبدالعلی توجهی[۱] حسام ابراهیم‌وند[۲] [۱] استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه شاهد. تهران. ایران. .[۲] دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی. دانشگاه تربیت مدرس. تهران. ایران. چکیده هرچند بنابر نظر مشهور فقها مصداق تعزیر منحصر در شلاق نیست، حبس در اندیشه دینی عموماً یک مجازات اصلی محسوب نمی‌شود؛ بلکه به‌عنوان یکی از مصادیق […]
بررسی فقهی ـ حقوقیِ مباهته رسانه‌ای
علی‌مراد حیدری استادیار دانشگاه حضرت معصومه(س) چکیده مباهته اصطلاحی فقهی است که از عبارت «باهِتوهُم» در روایت منقول از پیامبر اکرم گرفته شده است. از حیث فقهی برخی آن را به معنای «تهمت زدن» دانسته‌اند و با استناد به آن حکم به جواز بهتان و دروغ‌بستن به اهل بدعت داده‌اند ولی بعضی دیگر آن را […]
نقد و بررسی ویژگی‌های حقوق بشر
محمدسالم محسنی[۱] [۱]. دکترای فلسفه اسلامی جامۀ المصطفی العالمیۀ چکیده حقوق بشر ویژگی‌هایی دارد که آن را از دیگر حق‌ها متمایز کرده و اهمیت زیادی به آن بخشیده است. پژوهش حاضر با هدف نقد و ارزیابی این ویژگی‌ها به مطالعه و بررسی آنها پرداخته و یازده ویژگی را برای حقوق بشر استنتاج کرده است که […]
ممنوعیت فقهی استفاده از سلاح هسته‌ای در شرایط مقابله‌به‌مثل
احمد احسانی فر[۱] .[۱] پژوهشگر و دانشجوی دکترای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. شهر؟؟ قم. ایران. چکیده ازجمله سلاح‌هایی که در عصر جدید با پیشرفت دانش فیزیک در عرصه نظامی، امنیتی و سیاسی حضور یافت، سلاح هسته‌ای است که مخاطره‌آمیزترین آلت جنگی برای حیات بشر و سایر موجودات دارای حیات و تمامی‌اجزای محیط زیست است. […]
منابع مالی حکومت اسلامی (انفال)
حسینعلی بای[۱] [۱]. دانشجوی دکتری حقوق خصوصی. عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. چکیده حکومت اسلامی نیز مانند هر حکومت دیگری برای اداره جامعه، رونق اقتصاد، دفاع از مرزها، برقراری امنیت، ترویج معارف دینی و فضایل اخلاقی، مبارزه با انحرافات و کژی‌ها و… نیاز به پشتوانه مالی و منابع بودجه‌ای دارد. انفال، مالیات […]
مشارکت در حرام و معیار استناد معصیت
ابوالقاسم علیدوست دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چکیده «مشارکت در حرام»، از نظر تشخیص استناد جرم، یکی از پیچیده‌ترین مباحث فقهی‌ـ‌حقوقی است. این پیچیدگی باعث ارائه معیارهای گوناگونی از سوی فقیهان شده است. این معیارها که به چهار مورد می‌رسد، هر کدام دارای ضعفی است و از کارآمدی لازم برخوردار نیست؛ زیرا برخی حرام‌کاران […]
بررسی تحلیلی‌ـ‌‌انتقادی جریان‌های زنان در غرب
هاله حسینی اکبرنژاد[۱] حوریه حسینی اکبرنژاد[۲] [۱]. دکترای حقوق بین‌الملل از دانشگاه علامه طباطبایی (ر ه). مدرس دانشگاه و پژوهشگر. تهران. ایران. .[۲]دکترای حقوق بین‌الملل از دانشگاه علامه طباطبائی (ر ه). مدرس دانشگاه و پژوهشگر. تهران. ایران. . چکیده با توجه به اهمیت چالش‌ها و مسائل مطرح در حوزه زنان در عرصه داخلی و بین‌المللی […]
جایگاه امنیت نظام سیاسی در فقه امامیه با تأکید بر مرجع امنیت
هادی حاج‌زاده[۱] حامد کرمی[۲] حمیدرضا یغمائی[۳] [۱]. دکترای حقوق عمومی و عضو هیات علمی دانشگاه گلستان. نویسنده مسئول. گرگان. ایران. [۲]. دکترای حقوق عمومی و عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد. تهران. ایران. [۳]. دانش‌آموخته دانشگاه علوم اسلامی رضوی. مشهد. ایران. چکیده امنیت نظام سیاسی همواره یکی از مهم‌ترین پیش‌نیازهای سایر ابعاد امنیت (امنیت فردی، عمومی، […]
روش‌شناسی کشف قلمرو سنت
ابوالقاسم علیدوست* سیدمرتضی حسینی * استاد دروس خارج فقه و اصول و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ** استاد سطح عالی حوزه علمیه قم. چکیده پیامبر خدا(ص) و امامان معصوم(ع) گذشته از رسالت، بیان شریعت که از پرتو جعل الهی بر عهده آنان آمده، جهات دیگری نیز دارند. گفتار، کردار و تقریر […]
شاخصه‌های کرامت انسانی در نظام اسلامی
سید ابراهیم حسینی[۱] [۱]. دکترای حقوق، استادیار مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). قم ایران. چکیده اصل کرامت انسانی مهم‌ترین اصل مبنایی و پایه‌گذار نظام بین‌المللی حقوق بشر است که حق‌های بشریِ شناسایی‌شده در نظام بین‌المللی حقوق بشر براساس آن توجیه‌پذیر است. این اصل، در اسناد حقوق بشری بین‌المللی و منطقه‌ای متعددی شناسایی […]
روش‌شناسی حل مسائل اخلاق زیستی در نظام فقهی ـ حقوقی اسلام
مهدی معلی[۱] [۱] – پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چکیده روش‌شناسی اخلاق زیستی اسلامی عهده‌دارِ تبیین منطق و چارچوبِِ استخراج قواعد رفتاری حوزه زیستی است. این منطق و چارچوب که متناسب با اراده‌گرایی حکیمانه است، در موارد ذیل به کار می‌آید: شناخت مسئله، موضوع و رجوع به منابع و ادلۀ معتبر. در این نوشتار، […]
تحلیلی بر سیر نزولی آیات‌الاحکام
عبدالکریم بهجت پور[۱] حامد معرفت[۲] [۱]. دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران. [۲]. دانش آموخته دکتری قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران. چکیده مطالعه در آیات‌الاحکام با عنایت به نزول تدریجی قرآن و در رویکرد ترتیب نزولی آنها مربیان و مدیران را بر تربیت فقهی جامعه و شیوه‌ها و […]
بررسی تطبیقی مبانی الاهیاتی هرمنوتیک روشی و اصول فقه
مسعود فیاضی* * عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. چکیده در هرمنوتیک دو رویکرد روشی و فلسفی شایع است که اصلیترین تفاوت آنها در پیشفرض اساسی معناداری متن فی حد ذاته و صرف نظر از خواننده است. در بین این دو رویکرد آنکه با دانش اصول فقه قرابت داشته، در این پیشفرض […]
حفظ نظام، مقصد اساسی شریعت در فقه و قانون‌گذاری در نظام حقوقی اسلام
محسن ملک افضلی اردکانی[۱] [۱]. دانشیار دانشگاه بین‌المللی المصطفی (صلّی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله). جمهوری اسلامی ایران، قم. چکیده حفظ نظام در متون دینی و آثار فقها، به‌موجب حکم نقل و عقل یک واجب شرعی قلمداد شده و اخلال‌کنندگان در آن سرزنش شده‌اند. اینکه اهتمام شارع به این مهم از چه روی است و چه مصلحتی ورای آن نهفته […]
انسان از منظر سیاست جنایی اسلام و مکاتب جرم‌شناسی
سید محمود میرخلیلی[۱] .[۱] دانشیار دانشکده حقوق پردیس فارابی دانشگاه تهران. ایران. چکیده بررسی بزهکاری به‌عنوان رفتار موجودی به نام «انسان»، نیازمند شناخت انسان، ماهیت و جایگاه او است. این مقاله به مباحث انسان‌شناختی از دیدگاه مکاتب جرم‌شناسی و همچنین، از نگاه سیاست جنایی اسلام می‌پردازد. مکاتب جرم‌شناسی درباره اینکه انسان موجودی مختار است […]
تسهیل طلاق یا طلاق‌زدایی در حقوق خانواده ایران
فرج‌الله هدایت‌نیا استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چکیده سیاست اعلام‌شده جمهوری اسلامی ایران در قانون اساسی و دیگر اسناد بالادستی، استواری روابط همسری و پیشگیری از طلاق است؛ با وجود این، سیر تحولات قوانین و مقررات طلاق، جهت‌گیری «تسهیل طلاق» را نشان می‌دهد. نظام حقوقی ج.ا.ا. از گذشته تاکنون با بهره‌گیری از دو روش […]
انسان‌شناسی فقهی
ابوالحسن حسنی[۱] [۱]. مربی خبرگان بدون مدرک چکیده با توجه به موضوع فقه، یعنی افعال انسانی، انتظار بجایی است که انسان‌شناسی فقیه در تأملات فقهی او مؤثر باشد. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی، به بررسی این مسئله پرداخته است که یک فقیه انسان را با چه ویژگی‌هایی می‌شناسد؟ طرح پرسش یاد‌شده […]
تکنیک‌های بازدارنده از تعارضات غیراثربخش در سازمان با تأکید بر آموزه‌های اسلامی
نیکو دیالمه استادیار دانشگاه امام صادق (علیه السلام) پردیس خواهران. تهران. ایران. نجمه حسینی فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه امام صادق (علیه السلام)، پردیس خواهران و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی و پیام‌نور. پیشوا. ایران. چکیده تعارض به‌صورت یک رفتار منفی می‌تواند در سازمان‌ها بروز یافته و موجب اتلاف وقت و نیروی افراد و گروه‌ها […]
مقایسه عوامل مدیریتی مؤثر بر سکوت سازمانی از منظر علم مدیریت و دیدگاه اسلام
زهره موسی‌زاده استادیار دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران. تهران. ایران. (نویسنده مسئول) منیرحق‌خواه استادیار دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران. تهران. ایران. مریم سلطان‌زاده پسیان کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه امام صادق(ع) پردیس خواهران؛ دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی، دانشگاه خوارزمی. تهران. ایران. چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی عوامل مدیریتی مؤثر بر سکوت سازمانی از […]
راهبرد معناشناسی در پژوهش‌های مدیریتی در قرآن
سارا رنجبر کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی ومعارف اسلامی دکتر مریم مهدوی کنی دکترای فقه و حقوق اسلامی ،عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) چکیده مطالعات میان‌رشته‌ای با تأکید بر علوم انسانی، عرصه‌ای است که طی سال‌های گذشته توجه بسیاری از دانشمندان و محققان را جلب کرده است. البته یکی از مسائل عمده برای محققانی که […]
تبیین «قرابت» به‌مثابه «اعتبارِ محوری» در مدیریت اسلامی
مصباح‌الهدی باقری[۱] مهدی سپهری[۲] جواد آزادی احمدآبادی[۳] .[۱]استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه السلام. تهران. ایران. .[۲] استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد دانشگاه امام صادق علیه السلام. تهران. ایران. [۳]. نویسنده مسئول، دانشجوی دوره دکتری رشته مدیریت دولتی گرایش تصمیم‌گیری و […]
تبیین و مقایسه مبانی نظری مدیریت دانش از دیدگاه اسلام و غرب
مهدی حمزه‌پور استادیاروعضوهبات علمی گروه صنعتی دانشکده معارف اسلامی ومدیریت دانشگاه امام صادق(ع) مجتبی جوادی دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت دولتی دانشگاه امام صادق (علیه السلام) چکیده نخستین منبع راهبردی انسان‌ها و سازمان‌ها در این عصر، دانش محسوب می‌شود و سازمان‌هایی موفق هستند که به ایجاد دانش جدید بپردازند، آن را به شکلی […]
درآمدی بر نقشه دانشی و معرفتی مدیریت اسلامی
دکتر وحید خاشعی[۱] [۱]. استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی. تهران. چکیده نظریه‌ها در مدیریت گاهی در مقام حل مسائل سازمانی است، گاهی به‌دنبال نشان‌دادن تصویری از سازمان است و گاهی به منظور مستندسازی یک تجربه عملی و عینی است و گاهی نیز به‌دنبال فراهم‌آوردن چهارچوب‌ها و نقشه راه‌هایی […]
ماهیت حقوقی رابطه بانی و ناشر در اوراق رهنی
علی اکبر جعفری ندوشن[۱] اصغر زیرک‌باروقی[۲] [۱]. استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه یزد. یزد. ایران. [۲]. استادیار گروه حقوق دانشگاه شهید مدنی آذربایجان. تبریز. ایران چکیده اوراق رهنی، به جهت کارکرد مهم آن، به‌عنوان ابزاری برای تأمین مالی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، نیازمند تبیین ماهیت حقوقی روابط طرفین آن است. در این میان رابطه […]
مالکیت معنوی در علم اقتصاد سنتی و اسلامی با تأکید بر نظریه شهید آیت الله محمد باقر صدر
عبدالمجید شیخی[۱] شهلا مولوی[۲] سید محمد صدری[۳] نرجس نوری زاده[۴] [۱]. دکترای علوم اقتصادی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال. [۲]. دانشجوی دکترای فقه و حقوق دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال. تهران. ایران. [۳]. عضو هیئت علمی، رئیس گروه الهیات (فقه و مبانی) دانشگاه پیام نور تهران جنوب. تهران. ایران. [۴]. پژوهشگر قرآن […]
اجتهاد چندمرحله‌ای روش تحقیق مناسب برای فقه مالی
سید عباس موسویان[۱] رسول خوانساری[۲] [۱]. دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. قم. ایران. [۲]. کارشناس ارشد پژوهشکده پولی و بانکی و دانشجوی دکترای مدیریت مالی دانشگاه تهران. تهران. ایران. چکیده دین اسلام با طراحی چهارچوب و اصول اقتصادی که دانش فقه آن را معرفی می‌کند از اندیشمندان اقتصادی و مالی می‌خواهد که در […]
تبیین اصل لزوم رفع موانع اعمال عقلانیت در رفتار خرید مصرف‌کننده از منظر اسلامی
سعید مسعودی پور دانشجوی دکترای مدیریت بازاریابی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی و پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع). تهران. ایران. چکیده بازاریابی متعارف ابزار نظام سرمایه‌داری برای تکمیل زنجیره تولید تا مصرف و پر‌کردن فاصله میان این دو است. اگرچه بازاریابی متعارف ادعاهایی نظیر افزایش آزادی افراد در انتخاب آزادانه و کمک […]
درآمدی بر سیاست‌های مهار قیمت‌ها و کنترل بیکاری در صدر اسلام با رویکرد نهادی
ناصر صنوبر، دانشیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز، ایران سید کمال صادقی، دانشیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز، ایران احمدعلی متفکر آزاد، استاد اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز، ایران اکرم قنبری کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه تبریز، ایران در شرایط بی‌ثباتی اقتصادی و نداشتن اطلاعات کافی و کامل، امکان اتخاذ […]