سارا طالبی دانشجوی دکتری ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی چکیده در جهانبینی الهی همه تأثیر و تأثرات در دایره ربوبیت خالق یکتا هستند. ارتباط به معنای جابهجایی یک پیام نیز نوعی تأثیر و تأثر است که بیشک تحت اداره ربالعالمین است. دانش ارتباطات به کمک مدلها و نظریههای ارتباطاتی سعی در توجیه و تعریف ارتباطات […]
کندوکاوی در چهارچوب نظریه جهانیشدن اسلامی و ضرورت بحث از آیندهپژوهی اسلامی
سید علیاکبر عظیمی دانشجوی دکتری آیندهپژوهی دانشگاه امام خمینی (ره) چکیده نظریههای جهانیشدن غربی که محوریت آنها بر مفهوم سیارهایشدن زمانـمکان در حیات جمعی قرار دارد نتوانستهاند فراگیری رویههای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را در کنار دیگر واقعیتهای متکثر فرهنگی و سیاسی جهان کنونی تبیین کنند، این نظریهها با چالشهای روششناسی، محتوایی و عینی […]
مقایسه رئالیسم اسلامی و رئالیسم انتقادی ازمنظر جامعهشناختی
دکتر شهلا باقری دانشیار دانشگاه خوارزمی رضا نظریان کارشناسی ارشد جامعهشناسی چکیده در این مقاله آرای دو نماینده رئالیسم انتقادی[Critical realism](باسکار[R.Bhaskar]و آرچر[۳M.archer])با دو نماینده رئالیسم اسلامی(علامه طباطبایی و استاد مطهری)، ازمنظر جامعهشناختی مقایسه شده است. ازآنجاکه رئالیسم وجه مشترک هر دو مکتب است، این وجه مشترک در سه حوزه هستیشناسی، معرفتشناسی و روششناسی، هویت […]
رهاورد جامعهشناس مسلمان در تنقیح دوگانه ساختار و عاملیت (بررسی موردی سه نظریه)
دکتر شهلا باقری ، دانشیار دانشگاه خوارزمی رضا نظریان، کارشناسی ارشد جامعهشناسی چکیده «ساختار و عاملیت» ازمهمترین مباحث نظری و بنیادی موجود در جامعهشناسی معاصر است. ساختار و عاملیت هریک دارای ویژگیهای مخصوص به خود هستند.ضرورت توجه به این دو عنصر در تبیین پدیدههای اجتماعی، منجر به پدیدآمدن نظریات متنوعی شده است که هریک […]
جنسیت در خانواده از دیدگاه جامعهشناسی اسلامی
حسین بستان(نجفی) استادیار گروه جامعهشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه چکیده این مقاله به بررسی نظری عوامل و پیامدهای بروز جنسیت در ساختار و کارکردهای خانواده با رویکرد جامعهشناسی اسلامی میپردازد. به منظور معرفی بهتر رویکرد اسلامی، که هدف اصلی مقاله است، ازسویی در بخش چهارچوب نظری، مبانی عام و خاص این رویکرد بهاختصار مطرح […]
تهدیدات امنیت اجتماعی از دیدگاه مقام معظم رهبری
دکتر فریبا شایگان دانشیار دانشگاه علوم انتظامی امین چکیده وجود تنوع در تعاریف امنیت اجتماعی و تهدیدات آن نشانگر عدم وفاق در این موضوع است که بخشی از آن ناشی از تأثیرپذیری این دیدگاهها از شرایط اجتماعی کشورهای مورد مطالعه است؛ ازاینرو، در یک بررسی علمی اگرچه توجه به دیدگاههای دیگران مفید است، برای […]
آزادی در جامعۀ اسلامی
دکتر سید سعید زاهد دانشیار بخش جامعهشناسی و برنامهریزی اجتماعی چکیده بحث آزادی یکی از مباحث مهم در تدوین الگوی اسلامیـایرانی پیشرفت است؛ ازاینرو، در این مقاله به آن میپردازیم. آزادی ازجمله نیازهای فطری هر انسان است. انسانها برای رفع نیازهای خود جهان اطراف را با سه وسیلۀ شناخت(حس و عقل و قلب) دریافت […]
بررسی رابطه باورهای دینی و سبکهای مقابله با استرس در دانشآموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان
نسرین چاپاری، کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی، محمد باقر کجباف، دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی، گروه روانشناسی حسینعلی مهرابی، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی، گروه روانشناسی چکیده هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه باورهای دینی با سبکهای مقابله با استرس در دانشآموزان دختر […]
تجربیات مذهبی در آیینه علوم شناختی و اعصاب: مروری بر تحقیقات انجامشده
مرضیه سادات سجادی نژاد، دکتری روانشناسی عمومی، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه اراک صغری اکبری چرمهینی، دکتری روانشناسی شناختی، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه اراک چکیده محققان حیطههای مختلف علمی ازجمله روانشناسی، عصبشناختی و علوم اجتماعی از دیرباز به بررسی تأثیر باورهای مذهبی بر ابعاد مختلف زندگی انسان پرداختهاند. امروزه به مدد فنّاوریهای نوین، بررسی دقیقتر […]
تأثیر آموزش گروهی خوشبینی بر گرایشهای مذهبی و معنوی در بین دانشجویان دختر ساکن خوابگاه دانشگاه صنعتی اصفهان
فتانه علیبیک، کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، مرتضی علیبیک، دانشجوی دکترای روانشناسی دانشگاه اصفهان، مهرداد کلانتری، استاد روانشناسی دانشگاه اصفهان، فرزانه علیبیک، کارشناس کتابداری، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان فریدون بکرانی، کارشناسی ارشد علوم تربیتی، مشاور و مسئول پژوهش، دانشگاه صنعتی اصفهان چکیده نتایج بسیاری از تحقیقات نشان میدهد بین خوشبینی با […]
بررسی رابطه پنج عامل بزرگ شخصیتی(NEO-FFI-R) و معنویت در دانشجویان دانشگاه اصفهان
پریناز سجادیان، دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، دانشگاه اصفهان، دکتر مهرداد کلانتری، استاد گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان چکیده تعالی معنوی را میتوان تجلی درونی دینداری دانست(پایدنمونت، ۲۰۰۴: ص۲۲۲-۲۱۳). در دهههای اخیر با توجه به اوجگیری پژوهشهای حوزه روانشناسی و دین، توجه به پیامدهای معنویت فزونی یافته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین پنج […]
ارزیابی شاخصهای روانسنجی پرسشنامه «رضایت از زندگی با رویکرد اسلامی»
حسینعلی مهرابی، استادیار گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان مهرداد کلانتری، استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان چکیده در راستای ارزیابی سنجش رضایت از زندگی از دیدگاه اسلام، در این پژوهش به ساخت و هنجاریابی «مقیاس رضایت از زندگی با رویکرد اسلامی» پرداخته شد؛ بر این […]
بررسی نقش جنسیت در نگرش مذهبی و جهتگیری مذهبی در دانشجویان دانشگاه اصفهان
ماهگل توکلی، استادیارگروه روانشناسی، دانشگاه اصفهان، زهرا عمادی، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه اصفهان فائزه ضیائی، کارشناسی روانشناسی بالینی، دانشگاه اصفهان مریم اسماعیلی، استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه اصفهان چکیده این پژوهش با هدف بررسی نقش جنسیت در نگرش مذهبی و جهتگیری مذهبی دانشجویان دانشگاه اصفهان انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل […]
ضرورت بومیسازی علم روانشناسی در فرهنگ اسلامی ـ ایرانی
حامد مغربی سینکی، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران امالبنین کشاورز رودکی، کارشناسی ارشد برنامهریزی آموزشی، دانشگاه علامۀ طباطبایی بهناز خالقی شارمی، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه علوم تحقیقات گیلان چکیده علوم انسانی با رشتهها و گرایشهای متنوعی که دربرگرفته است، پوششدهندۀ ارزشهای دینی، فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی جوامع […]
مطالعۀ ارزشهای انسانی در ناﻣﻪهای ﻧﻬﺞالبلاغه برمبنای طبقهبندی شناختی بلوم
مصطفی مرادی مقدم، دانشجوی دکترای آموزش زبان انگلیسی دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه تبریز چکیده در قلمروی جهان اسلام، شاهکارهای دینی و تعالیم معنوی ﺑﻲشماری خلق شده است. یکی از این آثار برجسته که از گزند داس دروگر زمانه دور مانده و گذشت ایام نتوانسته زیبایی آن را کاهش دهد، کتاب ﻧﻬﺞالبلاغه است. […]
بیمعنایی انگیزشی و انگیزش معنادار (مقایسه انگیزش ازمنظر روانشناسی و قرآن)
رضا شکرانی، استاد رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان امیر قمرانی، استاد رشته روانشناسی دانشگاه اصفهان محسن خالقی، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان چکیده ازآنجاکه موضوع انگیزش، بررسی علل و عوامل رفتار و تبیین چگونگی ظهور و بروز رفتار است، مقایسه انگیزش ازمنظر روانشناسی و قرآن میتواند گامی […]
بررسی تحولی باورهای دینی از نوجوانی تا پیری: یک مطالعه مقطعی
سیده راضیه طبائیان، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان، شعله امیری، دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان حسین مولوی، استاد گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان چکیده پژوهش حاضر به بررسی تحولی باورهای دینی از نوجوانی تا پیری پرداخته است. بدین منظور ۴۰۹ نفر شامل ۲۱۳ زن و ۱۹۶ مرد در محدودهسنی ۱۴ تا ۸۸ سال بهصورت تصادفی از […]
سوگ و داغدیدگی در اسلام و روانشناسی
راضیه فتاحی، دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان دکتر مهرداد کلانتری، دانشیار و عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان چکیده سوگ و داغدیدگی جنبهای لاینفک در زندگی هر شخص است. آدمى در زندگى همواره شاهد مرگ عزیزانش است که براى او ناخوشایند است. انسانها بهطورکلی در هنگام برخورد با مصیبتهایی چون مرگ فرزند، پدر، […]
بررسی اثربخشی معنویتدرمانی بر اضطراب و افسردگی بیماران زن مبتلا به سندرم روده تحریکپذیر
فاطمه اسدالهی، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان. حمید طاهر نشاطدوست، استاد روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان مهرداد کلانتری، استاد روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان حسینعلی مهرابی، استادیار روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان حمید افشار، دانشیار، مرکز تحقیقات روان تنی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان حامد دقاقزاده، دانشیار، مرکز […]
بررسی اثربخشی معنویتدرمانی بر هدفمندی در زندگی دختران نوجوان شهر اصفهان
مریم اسماعیلی، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان فاطمه یعقوبیان، دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان سعیده سبزیان، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه اصفهان محمدباقر کجباف، دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان لیلا اسماعیلی، دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان چکیده امروزه معنویت یکی از مفاهیم بنیادین در درمان بیماریها محسوب میشود که با ایجاد معنا و […]
روانشناسی اسلامی تجربی: دیدگاهها و استنباط از تحقیقات تجربی
دکتر باقر غباری بناب، دانشیار دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران دکتر فاطمه نصرتی، استادیار دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، چکیده هدف از این مقاله کوششی منظم بهمنظور رسیدن به ملاکها و معیارهای روانشناسی اسلامی در راستای بومیسازی علوم انسانی و توسعۀ یک نظریۀ مبتنیبر متون دینی تجربهپذیر است که پاسخگوی […]
مقایسه بخشش در کودکان پیشدبستانی با بافتار مذهبی و عادی
دکتر شعله امیری، دانشیار روانشناسی دانشگاه اصفهان فریناز معصومزاده، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه اصفهان چکیده هدف از این پژوهش مقایسه میزان بخشش در کودکان پیشدبستانی با بافتار مذهبی و عادی است. جامعه آماری دربرگیرنده تمامی کودکان پیشدبستانی مهد کودکهای قرآن و مهد کودکهای عادی شهر اصفهان درسال تحصیلی ۹۲-۹۱ است. نمونه پژوهش شامل […]
مداخلۀ بخشایشگری با کودکان، نوجوانان و خانوادهها (مطالعه موردی)
دکتر رویا راقبیان، دکترای روانشناسی تربیتی از دانشگاه الزهرا (س) دکتر باقر غباری بناب، دانشیار دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران چکیده هدف از نگارش این مقاله فراهم کردن زمینه برای درک بیشتر در مورد بخشایشگری و تکنیکهای عملی آن برای رواندرمانگرانی است که با کودکان، نوجوانان و خانوادهها کار میکنند. در این […]
تصویر ذهنی کودکان و نوجوانان از خداوند و مداخلههای درمانی مبتنی بر آن (مطالعه موردی)
دکتر باقر غباری بناب، دانشیار دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران دکتر رویا راقبیان، دکترای روانشناسی تربیتی از دانشگاه الزهرا (س) چکیده هدف از نگارش این مقاله، به کار بردن و تطابق دادن نظریهها و پژوهشهای انجامشده در مورد تصویر ذهنی کودکان و نوجوانان از خداوند در بافت رواندرمانگری کودکان و نوجوانان است. […]
بررسی شادی ازمنظر دین و روانشناسی
محمد حسن یعقوبیان، استادیار دانشگاه معارف قرآن و عترت اصفهان فاطمه یعقوبیان، دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان مهرداد کلانتری، استاد گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان چکیده در تحقیقات جدید روان شناسی مثبت، شادی بهعنوان یکی از رسالتهای فراموششده علم روانشناسی نقش برجستهای یافته است. تاآنجاکه بهعنوان شاخص رضایت از زندگی، کیفیت زندگی و معناداری زندگی مطرح […]
بررسی اثربخشی گروهدرمانی معنویـاسلامی بر علائم افسردهخویی و کیفیت زندگی دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان
دکتر مهرداد کلانتری، عضو هیئت علمی و دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان راضیه فتاحی، دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان دکتر حمیدطاهر نشاط دوست، عضو هیئت علمی و استاد گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان چکیده اختلال افسردهخویی یکی از اختلالات شایع روانی است که هزینههای هنگفتی را بهطور مستقیم و غیرمستقیم بر خانواده و جامعه تحمیل میکند. […]
اثربخشی معنویتدرمانی بر تابآوری نوجوانان دختر شهر اصفهان
فاطمه یعقوبیان، دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان مریم اسماعیلی ، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان سعیده سبزیان دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه اصفهان مهرداد کلانتری، دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان محبوبه کیانی، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی استثنایی دانشگاه اصفهان چکیده تابآوری که سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است و معنویت که […]
تأثیر مداخلات قرآنی بر بهبود سلامت عمومی دانشآموزان
دکتر مهدیه سادات خشوعی، دکترای روانشناسی، دانشگاه اصفهان مریم بهرامی، کارشناس ارشد روانشناسی دکتر مهرداد کلانتری، دانشیار دانشگاه اصفهان چکیده هدف این پژوهش، تعیین میزان تأثیر مداخلات قرآنی بر سلامت عمومی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه است. روش پژوهش، نیمهتجربی از نوع پیشآزمونـپسآزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری نیز دانشآموزان دختر مقطع متوسطه […]
افزایش توکّل به خدا بهعنوان موضوع دلبستگی(مراقب) حمایتگر
دکتر باقر غباری بناب دانشیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران دکتر فاطمه نصرتی، استادیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، چکیده در مقالۀ حاضر توکّل(تکیه) به خدا بهعنوان موضوع دلبستگی حمایتگر بررسی شده و علاوهبر تحقیقات حمایتکننده از این نظریه، پایههای نظری آن آورده شده است. ارتباط سبکهای دلبستگی با مقابلههای معنوی […]
فراتحلیل اثربخشی رویکردهای مبتنیبر معنویت و مذهب بر میزان نشانههای افسردگی
الهام آقائی، دانشجوی دکترای روانشناسی بالینی دانشگاه شاهد، سمیه جمالی پاقلعه ، دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی دانشگاه الزهرا چکیده افسردگی یکی از شایعترین بیماریهای روانی است. بهمنظور درمان و جلوگیری از عود مکرر این بیماری لازم است اطلاعاتی در رابطه با روشهای درمان و میزان تأثیری که این درمانها دارند، کسب کرد. در اینخصوص، فراتحلیل […]